زنان در خط مقدم تولید خانگی؛ سهمی فراتر از آمار

فاطمه سخایی در مراسم افتتاح نمایشگاه توانمندی‌های بانوان کارآفرین همدان که امروز در نمایشگاه بین‌المللی برگزار شد، ضمن قدردانی از تلاش‌های کارآفرینان زن، به اهمیت روزافزون مشاغل خرد و خانگی در شرایط اقتصادی کنونی کشور اشاره کرد.

وی با تأکید بر ضرورت توسعه مشاغل خانگی به عنوان راه‌حلی برای عبور از چالش‌های اقتصادی، گفت: در شرایطی که اقتصاد کشور به طور مداوم کوچک‌تر می‌شود، چاره‌ای جز اتکا به مشاغل خرد و خانگی و بهره‌برداری از مزایای موجود در خانه‌های خود نداریم.

رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی وزارت کار با اشاره به قدمت مشاغل خانگی در سطح جهانی، افزود: تفاوت امروز با گذشته این است که با استفاده از فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی، مشاغل خانگی به رشد و تحول رسیده و خود را به مشاغل مدرن و آینده تبدیل کرده‌اند.

وی مشاغل خانگی را به عنوان الگویی هوشمند، منعطف و کم‌هزینه برای بهره‌برداری از توانمندی‌های زنان در جهان معرفی کرد و گفت: این مشاغل علاوه بر اینکه زودبازده و مقرون به صرفه هستند، با حداقل سرمایه در خانه شکل می‌گیرند و نقش مهمی در کاهش بیکاری، ترویج عدالت اقتصادی و حفظ بنیان خانواده ایفا می‌کنند.

سخایی همچنین به مزایای بارز مشاغل خانگی اشاره کرد و افزود: امکان فعالیت هم‌زمان با مسئولیت‌های خانوادگی برای بانوان، وجود زیرساخت‌هایی مانند شبکه‌های اجتماعی و آموزش‌های مجازی، توانایی پاسخ سریع به تغییرات و مشکلات، و ایجاد انگیزه برای خلاقیت و نوآوری از جمله این مزایا هستند.

وی با ارائه آماری از وضعیت مشاغل خانگی در جهان، بیان کرد: طبق آخرین گزارش، ۲۶۰ میلیون نفر در سراسر جهان در خانه کسب و کار دارند که این آمار مربوط به قبل از همه‌گیری کرونا است و انتظار می‌رود پس از آن افزایش یافته باشد.

رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی وزارت کار ادامه داد: ۵۷ درصد این افراد در جهان زن و ۴۳ درصد مرد هستند، در حالی که در ایران ۸۰ درصد مجوزهای مشاغل خانگی به زنان و ۲۰ درصد به مردان اختصاص یافته است.

وی همچنین سهم روستاییان از مشاغل خانگی در ایران را ۱۱ درصد و در شهرها ۸۹ درصد عنوان کرد و بر لزوم آگاهی‌سازی بیشتر در مناطق روستایی و عشایری تأکید کرد.

سخایی به تاریخچه نظام‌مند شدن قانون مشاغل خانگی در ایران از سال ۱۳۸۹ اشاره کرد و گفت: از آن زمان تاکنون ۲ میلیون و ۱۱۲ هزار و ۶۲۸ نفر مجوز مشاغل خانگی دریافت کرده‌اند که نشان‌دهنده استقبال عمومی از این طرح است.

وی علت این استقبال را حذف بروکراسی اداری، زودبازده بودن طرح و امکان بهره‌مندی برای افراد با سطوح مختلف تحصیلی دانست و خاطرنشان کرد: در سال ۱۴۰۱، ۹۳ هزار و ۴۵۳ نفر در ایران مجوز مشاغل خانگی دریافت کرده‌اند که ۹۱ درصد مستقل و ۹ درصد پشتیبان بوده‌اند.

رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی وزارت کار با تمجید از عملکرد استان همدان در حوزه مشاغل خانگی، گفت: در سال ۱۴۰۲، ۶ هزار و ۷۷۵ مجوز در این استان صادر و ۲ هزار و ۴۷۰ شغل ایجاد شده است و تقریباً ۸۴ درصد از منابع تخصیص‌یافته جذب شده‌اند. در سال ۱۴۰۳ نیز ۲ هزار و ۷۸۵ مجوز صادر و ۳ هزار و ۵۰ شغل ایجاد شده و ۶۵ درصد جذب داشته‌ایم.

وی به برخی از اقدامات مهم ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی در سال گذشته اشاره کرد، از جمله تدوین دستورالعمل‌های مورد نیاز، تصویب روز ملی مشاغل خانگی (۲۲ اردیبهشت) در تقویم کشور، و برگزاری رویدادهای ملی برای شبکه‌سازی و تبادل تجربیات. وی در این راستا، از خانم اکرم بیاتی‌نیا از استان همدان به عنوان یکی از برگزیدگان ملی در حوزه مشاغل خانگی تجلیل کرد.

سخایی به چالش‌های موجود در این حوزه نیز پرداخت و گفت: اولویت‌بندی متفاوت دستگاه‌های اجرایی، مقررات پیچیده بانکی، عدم آگاهی جوانان، زنان و به‌ویژه روستاییان و عشایر از این موضوع، و آشنایی ناکافی با روند بازار و بازاریابی از جمله این چالش‌ها هستند.

وی بر اهمیت رابطه تنگاتنگ مشاغل خانگی با فرهنگ و هنر کشور تأکید کرد و اظهار داشت: بسیاری از مشاغل خانگی مرتبط با هنر و تاریخ ایران هستند و برای حفظ این یادگار دیرین فرهنگ ایرانی، نیازمند تدبیر و حمایت جدی هستیم.

رئیس دبیرخانه ستاد ساماندهی و حمایت از مشاغل خانگی وزارت کار مشاغل خانگی را نه یک شغل، بلکه یک سرمایه ملی دانست که باید به نسل‌های آینده منتقل شود.

خبرگزاری بسیج