روش تربیت پسرانی مقتدر و مهربان

تبیین موضوع با رویکرد ترکیبی

۱. تعریف پسر مهربان و قاطع: از منظر متد محبت و قانون:

• محبت: ایجاد فضایی امن برای بیان احساسات (مانند گفتن «دیدن ناراحتی‌ات برایم مهم است»).
• قانون: تعیین حد و مرزهای مشخص (مانند «حق داری عصبانی باشی، اما کتک زدن ممنوع است»).

در روانشناسی (ACT)، این ترکیب به معنای انعطاف‌پذیری روانی است (پذیرش احساسات + عمل متعهدانه به ارزش‌ها).

مثال کاربردی (CBT): اگر پسر در مدرسه مورد زورگویی قرار گرفت:

• گام ۱ (شناخت): «چه فکری باعث شد نتوانی نه بگویی؟»
• گام ۲ (رفتار): تمرین جملات قاطعانه: «من همیشه تو را دوست دارم، اما این کار تو را نمی‌پسندم.»

نقش مادر و مراحل سه‌گانه تربیت اسلامی

تقویت مهربانی در سنین هفت سال اول (دوره بازی و محبت):

آموزش مهربانی از طریق مثال‌های ساده مانند جوجه‌های خانگی (به جای حیوانات غیرقابل پیش‌بینی): «ببین چگونه آرام غذا می‌خورند؛ اگر سریع حرکت کنی، می‌ترسند!»

پشتوانه اسلامی: حدیثی از پیامبر (ص) که فرمود: «هر کس به جوجه‌ای محبت کند، خداوند در قیامت به او رحم می‌کند» (بحارالانوار، ج۶۱، ص۳۳).

قاطعیت در سنین هفت سال دوم (دوره آموزش قانون):

استفاده از قوانین خانوادگی با توضیح منطقی: «بعد از ساعت ۱۰ شب تلویزیون خاموش می‌شود (قانون)، چون بدن تو نیاز به استراحت دارد (دلیل).»

تکنیک ACT: اگر او مقاومت کرد، بگویید: «می‌دانم ناراحتی (پذیرش احساس)، اما این قانون خانه است (تعهد به ارزش‌ها).»

مهارت‌آموزی با مثال‌های مشخص

آموزش همدلی و قاطعیت (CBT):

موقعیت: دوستش اسباب‌بازی‌اش را برداشته.

شناخت: «فکر می‌کنی چرا این کار را کرده است؟» (تحلیل فکر).

رفتار: «می‌توانی بگویی: دوست دارم آن را پس بدهی، وگرنه بازی را تمام می‌کنم» (قاطعیت بدون پرخاشگری).

سنین تربیت اسلامی:

در سنین هفت سال سوم (دوره مشورت)، از او نظر بخواهید: «به نظرت چطور می‌توانیم به (مثلاً) مادربزرگ بیمار کمک کنیم؟» (تقویت مهربانی و مسئولیت‌پذیری).

راهکارهای عملی برای تمرین قاطعیت (ترکیب ACT و قانون):

• تمرین ۱: بازی «نه محترمانه»؛ شما بگویید: «می‌شود کلاهت را به من بدهی؟» و او پاسخ دهد: «نه، الان به آن نیاز دارم».
• تمرین ۲: استفاده از تایمر برای مدیریت زمان بازی (قانون) با جمله: «می‌دانم دوست داری ادامه دهی (محبت)، اما وقت تمام شد».

افزایش مهربانی (با رویکرد اسلامی-روانشناختی):

• کار عملی: کمک به پرندگان اهلی (مانند دادن دانه به کبوترها در پارک).
• پیوند با اسلام: روایت امام صادق (ع): «هر دانه‌ای که به پرنده بدهی، حسنه‌ای در نامه‌ات نوشته می‌شود» (کافی، ج۶، ص۵۳).

جمله پایانی با تأکید بر امیدواری اسلامی:

«مادر عزیز! همان‌طور که پیامبر (ص) فرمودند: «دل‌های کودکان مانند زمین خالی است که هر بذری در آن بکاری، می‌روید» (وسائل الشیعه، ج۱۵، ص۱۹۵). مادر گرامی، تو باغبان این قلب مهربان و قاطع هستی و خداوند یاور توست.»

خبرگزاری زنان ایران