روز متفاوت خیابان ولیعصر

در میان روزهایی که روایت‌ها درباره حجاب، زن و هویت فرهنگی در فضای رسانه‌ای کشور متنوع و بعضاً متضاد است، اجتماع خودجوش و مجوزدار «دختران انقلاب» نشان دهنده این بود که حجاب برای بخش قابل توجهی از زنان جامعه ایرانی نه فقط یک الزام قانونی یا عرفی، بلکه انتخابی آگاهانه، ایمانی و حتی انقلابی است.

از حوالی ساعت ۱۶، خیابان ولیعصر تهران، حد فاصل چهارراه ولی‌عصر تا میدان انقلاب، شاهد حضور بانوانی با پوشش‌های متنوع اما اغلب چادری، با پرچم‌هایی از رنگ‌های سبز، صورتی و بنفش بود؛ پرچم‌هایی که بر آن‌ها شعارهایی نظیر «حجاب، عزت زن مسلمان»، «زن، مادر، مجاهد» و «چادر، پرچم فاطمی» نقش بسته بود.

اغلب شرکت‌کنندگان جوان بودند؛ دخترانی از دهه‌های هشتاد و نود که برخلاف کلیشه‌های القاشده در برخی رسانه‌های خارجی، حجاب را نه نشانه عقب‌ماندگی، بلکه نماد عزت و هویت می‌دانستند. گفت‌وگو با چند نفر از آن‌ها، این نگاه را تقویت می‌کرد. یکی از شرکت‌کنندگان ۲۳ ساله می‌گفت: «در دنیایی که زن را ابزار دیده‌اند، ما داریم از کرامت زن می‌گوییم. این تجمع، فریاد هویت ماست.»

در پایان مراسم، بیانیه‌ای قرائت شد که در آن ضمن دفاع از حجاب شرعی، تأکید شده بود: «ما آمده‌ایم تا فریاد بزنیم زن ایرانی نه بازیگر میدان تجاری مد و مصرف‌گرایی، که پرچم‌دار هویت مستقل و کرامت الهی است.»

در این بیانیه همچنین از رسانه‌های داخلی خواسته شد تصویر زن ایرانی را دقیق‌تر، شجاع‌تر و مطابق با واقعیت‌های اجتماعی به نمایش بگذارند.

این اجتماع، نشانه‌ای از تثبیت گفتمان جدیدی درباره حجاب است؛ گفتمانی که دیگر صرفاً بر منع و نهی تکیه نمی‌کند، بلکه حجاب را به مثابه یک انتخاب فرهنگی-تمدنی، جزئی از مقاومت نرم در برابر سلطه‌ رسانه‌ای غرب می‌داند. دختران حاضر در این تجمع، با روحیه‌ای مثبت، مشارکتی و حتی هنرمندانه ظاهر شده بودند؛ پلاکاردهایی با طراحی‌های خلاقانه، سرودهای دخترانه، و پخش کلیپ‌هایی از شهیدان زن همچون معصومه آباد و شهیده طاهره هاشمی، فضای مراسم را از یک راهپیمایی خشک فاصله داده بود.

تجمع هشتم خرداد، یک رویداد صرفاً سیاسی یا شعاری نبود؛ نشانه‌ای بود از تحول گفتمانی در نسل جدید. زن محجبه امروز، دیگر صرفاً مدافع ارزش‌های سنتی نیست؛ بلکه آگاهانه و با ادبیات فرهنگی و تمدنی به میدان آمده است تا از زن مسلمان ایرانی، روایتی نو بسازد؛ روایتی که نه از سر انفعال، بلکه از موضع کرامت، انتخاب، و بلوغ فرهنگی برمی‌خیزد.

خبرنگار: محمدامین امامی