روایت شوق زندگی که در دل یک دادگاه متولد می‌شود

اتاق‌های این مرکز با نام‌هایی مانند «لبخند» و «مهر» شناخته می‌شوند و فضای آن مملو از نقاشی‌ها و آثار هنری کودکان است. در راهروی منتهی به اتاق لبخند، تزیینات کودکانه و صندوق نظراتی با تزیینات گل‌های کاغذی به چشم می‌خورد. بر دیوارها، تابلویی چوبی نصب شده که اثر دست یک کودک کار است و زیارت‌نامه امین‌الله را به نمایش گذاشته است.

در این مرکز، به‌جای برخوردهای قضایی خشک، از روش‌های مبتنی بر گفت‌وگو، بازی و هنر برای کاهش تنش و ایجاد فضای امن استفاده می‌شود. قضات با هزینه شخصی اسباب‌بازی و مدادرنگی تهیه کرده تا کودکان حین رسیدگی به پرونده‌های خانوادگی، با آرامش خاطر نقاشی کنند و بازی کنند. در یکی از اتاق‌ها، مادر و کودکی را می‌بینیم که پس از یک جلسه مشاوره و گفت‌وگوی صمیمانه، با چشمانی آرام‌تر بیرون می‌آیند و تصمیم می‌گیرند زندگی مشترک خود را از سر بگیرند.

اتاق «لبخند» به‌عنوان پناهگاهی امن برای کودکان و مادران طراحی شده است. در این فضا، امکانات اولیه مانند بیسکویت، شیر، پوشک و اسباب‌بازی فراهم شده تا مراجعان احساس آرامش کنند. دیوارها با رنگین‌کمان و نقاشی‌های شاد تزیین شده و کلماتی مانند «امید» و «مهربانی» بر تابلوها به چشم می‌خورد.

بیشتر مراجعان این مرکز، خانواده‌هایی هستند که با چالش‌هایی مانند فقر، اعتیاد یا خشونت دست‌وپنجه نرم می‌کنند. برخی از کودکان به دلیل شرایط سخت زندگی، مجبور به کار در خیابان شده‌اند، و برخی از والدین برای ترک اعتیاد به کمپ‌های rehabilitation فرستاده می‌شوند. رویکرد اصلی این مرکز، درمان و بازسازی است، نه تنبیه و مجازات.

در بخش «سایه‌بان مهر»، خیران و نمایندگان سازمان‌های مردم‌نهاد به کمک خانواده‌های نیازمند می‌آیند، و در «سایه‌بان عدالت»، وکلای داوطلب به‌صورت رایگان به مراجعان مشاوره حقوقی می‌دهند. یکی از کارکنان مرکز می‌گوید: «آرزو می‌کنیم هیچ‌کس نیازی به مراجعه به دادگاه نداشته باشد، اما اگر روزی چنین نیازی پیش آمد، ای‌کاش همه دادگاه‌ها مانند اینجا باشند.»

در حیاط مرکز، برنامه‌هایی مانند «جشن حقوقی کودکان» برگزار می‌شود که در آن، روان‌شناسان از طریق بازی و نقاشی، استعدادهای کودکان را شناسایی می‌کنند. هر کودک پرونده‌های دارد که نقاشی‌ها و روان‌شناختی در آن ثبت می‌شود تا مسیر آینده او بهتر تعیین شود. همچنین، صندوقی به نام «با من حرف بزن» وجود دارد که کودکان می‌توانند دلخوری‌ها و درخواست‌های خود را در آن بیان کنند.

این مرکز با همکاری شهرداری، قوه قضاییه و خیران راه‌اندازی شده و الگویی از عدالت ترمیمی و انسانی ارائه می‌دهد. دکتر محمود عباسی، معاون وزیر دادگستری، در بازدید از این مجتمع گفته است: «این مرکز نمونه‌های عالی از عدالت انسانی است؛ جایی که قانون با لبخند اجرا می‌شود.»

در پایان، آرزوی همه دست‌اندرکاران این است که روزی این مرکز نه به دلیل ازدحام مراجعان، بلکه به دلیل بهبود زندگی‌ها و کاهش آسیب‌های اجتماعی، خلوت شود.

شهرآرانیوز