دیدار ممنوع؛ مجازات ممانعت از ملاقات فرزند با اشخاص ذی‌حق چیست؟

ممنوعیت ملاقات فرزند با والدین یا بستگان ذی‌حق یکی از چالش‌های رایج در پرونده‌های خانوادگی است که به گفته کارشناسان حقوقی، در صورت نقض حکم دادگاه، ممکن است با مجازات همراه باشد.

مجازات ممنوعیت ملاقات فرزند با اشخاص ذی‌حق چیست؟

یکی از مسائل مهم و متداول در محاکم خانواده، موضوع حق ملاقات فرزند و ممانعت یکی از والدین از این حق است. کارشناسان حقوقی هشدار می‌دهند که جلوگیری از ملاقات فرزند، در صورتی که بر خلاف رأی دادگاه باشد، نه تنها جنبه حقوقی دارد بلکه می‌تواند تبعات قانونی نیز به همراه داشته باشد.

حق ملاقات، حقی قانونی برای اشخاص ذی‌حق

براساس ماده ۱۱۷۴ قانون مدنی، در صورتی که حضانت کودک به یکی از والدین واگذار شود، والد دیگر حق دارد در زمان‌های مشخصی با فرزند خود ملاقات کند. اگر والدین در این زمینه توافق نداشته باشند، این حق با حکم دادگاه تعیین خواهد شد. علاوه بر پدر و مادر، گاهی پدربزرگ، مادربزرگ یا سایر خویشاوندان نزدیک نیز می‌توانند با اثبات ذی‌نفع بودن، از دادگاه درخواست ملاقات با کودک کنند.

مجازات جلوگیری از ملاقات فرزند

کارشناسان حقوقی تأکید می‌کنند که جلوگیری از دیدار فرزند توسط یکی از والدین یا افراد دارای حق ملاقات، نقض حکم دادگاه به شمار می‌آید و ممکن است منجر به پیگرد قانونی شود. در صورت تکرار این عمل، دادگاه ممکن است در تصمیم‌گیری‌های بعدی درباره حضانت تجدیدنظر کند یا حتی حضانت را به فرد دیگری منتقل نماید.

براساس ماده ۴۰ قانون حمایت خانواده، هرکس از اجرای حکم دادگاه در مورد حضانت کودک خودداری کند یا مانع اجرای آن شود، به درخواست ذی‌نفع و بر اساس دستور دادگاه صادرکننده رأی نخستین تا زمان اجرای حکم، بازداشت خواهد شد.

همچنین طبق ماده ۴۱ قانون حمایت خانواده، اگر دادگاه تشخیص دهد که توافقات مربوط به ملاقات، حضانت یا نگهداری کودک به مصلحت او نیست، می‌تواند تصمیماتی نظیر واگذاری حضانت به فرد دیگر یا تعیین شخص ناظر با رعایت مصلحت کودک اتخاذ کند. بنابراین، اگر ممانعت از ملاقات فرزند به مصلحت او نباشد، ممکن است حضانت از شخص ممانعت‌کننده سلب شود.

صلاحیت دادگاه در رسیدگی به درخواست ملاقات

دادگاه خانواده محل اقامت خواهان (پدر، مادر یا اجداد پدری یا مادری کودک) یا خوانده دعوی (شخصی که حضانت کودک را بر عهده دارد) برای رسیدگی به این دعوا صلاحیت دارد.

مدت و مکان ملاقات

در خصوص محل ملاقات، ماده ۶۸ آئین‌نامه اجرایی قانون حمایت از خانواده رئیس کل دادگستری استان را موظف کرده است که با همکاری سازمان بهزیستی و ادارات مربوطه، محل‌هایی با فضای مناسب برای ملاقات کودکان فراهم آورد.

حق ملاقات فرزند، حقی قانونی و انسانی برای والدین و بستگان نزدیک به شمار می‌رود که باید در چارچوب رأی دادگاه به اجرا درآید. هرگونه ممانعت غیرموجه از این حق، مشمول پیگرد قانونی است و در صورت تکرار، ممکن است منجر به مجازات قضائی و بازنگری در حضانت شود. مسئولان قضائی، مشاوران خانواده و نهادهای حمایتی بر رعایت حقوق متقابل والدین و حفظ سلامت روان کودک تأکید دارند.

خبرگزاری زنان ایران