دلیل رویش موی زائد روی چانه

دو نوع مو در بدن وجود دارد: موهای کرکی (vellus) که بدن و صورت را می‌پوشانند و موهای ضخیم‌تر و تیره‌تر (terminal) که شامل ابروها، مژه‌ها و موهای سر هستند. رشد موهای ضخیم‌تر روی چانه برای زنان مشکل‌ساز است.

هورمون‌های جنسی مردانه، معروف به «آندروژن‌ها»، باعث ضخیم‌تر شدن موهای تیره‌تر می‌شوند.

درباره آندروژن‌ها:

آندروژن‌ها گروهی از هورمون‌های جنسی هستند که در بلوغ و رشد تولیدمثل نقش دارند. تستوسترون که شناخته‌شده‌ترین آندروژن است، معمولاً با مردان مرتبط می‌شود، اما همه افراد در بدن خود تستوسترون تولید می‌کنند. این هورمون در افزایش تراکم استخوان، رشد عضلات و بلوغ جنسی مؤثر است.

زنان نیز در تخمدان‌های خود تستوسترون تولید می‌کنند که به هورمون زنانه استروژن تبدیل می‌شود. استروژن به شروع چرخه قاعدگی کمک کرده و موجب رشد موهای زیر بغل و ناحیه تناسلی می‌شود.

هورمون دی‌هیدروتستوسترون (DHT) که از تستوسترون مشتق می‌شود، تأثیر زیادی بر رشد مو دارد. DHT رشد فولیکول‌های مو را در نواحی حساس به آندروژن‌ها، مانند چانه، تحریک می‌کند. برخی زنان به طور طبیعی به DHT حساس‌تر هستند و حتی مقادیر طبیعی این هورمون می‌تواند باعث افزایش موهای صورت در آن‌ها شود. این وضعیت به دلیل زمینه ژنتیکی است و اگرچه ممکن است آزاردهنده باشد، اما عارضه‌ای نگران‌کننده نیست.

پرمویی یا هیرسوتیسم در زنان

علاوه بر تغییرات طبیعی هورمونی و ژنتیکی، برخی بیماری‌ها نیز می‌توانند به پرمویی یا هیرسوتیسم در زنان منجر شوند. در این وضعیت، رشد بیش از حد مو ممکن است بر روی چانه، لب بالایی، قفسه سینه، شکم یا پشت ظاهر شود.

هیرسوتیسم حدود ۵ تا ۱۰ درصد از زنان در سنین باروری را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند ناشی از عوامل زیر باشد:

نشانگان تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS): این نشانگان حدود ۸ تا ۱۳ درصد از زنان در سنین باروری را مبتلا می‌کند. زنان مبتلا به PCOS ممکن است تخمک‌گذاری منظم نداشته باشند و در نتیجه میزان هورمون استروژن در تخمدان‌ها افزایش یابد.

 این استروژن اضافی در بافت‌های محیطی به تستوسترون و دی‌هیدروتستوسترون تبدیل می‌شود و موجب پرمویی می‌شود. در برخی موارد، رشد موهای چانه یا سایر موهای زائد ممکن است تنها علامت این نشانگان باشد. دیگر علائم شامل آکنه، ریزش مو، افزایش وزن و مقاومت به انسولین است.

یائسگی: بسیاری از زنان گزارش می‌دهند که با افزایش سن، موهای چانه‌شان بیشتر می‌شود. این افزایش معمولاً به دلیل نزدیک شدن به سن یائسگی و کاهش سطح استروژن است که باعث می‌شود آندروژن‌هایی مانند تستوسترون غالب شوند.

افزایش یا کاهش وزن: تغییرات شدید در وزن می‌تواند با تغییرات هورمونی همراه باشد و به پرمویی منجر شود.

نشان کوشینگ: نشانگان کوشینگ یک اختلال است که در آن بدن هورمون کورتیزول (هورمون استرس) را به طور بیش از حد تولید می‌کند و این می‌تواند منجر به رشد موهای زائد شود. افزایش سطح کورتیزول باعث افزایش تولید هورمون‌های آندروژنی در بدن می‌شود که به تحریک رشد مو کمک می‌کند.

هیپرپلازی مادرزادی آدرنال دیررس: این عارضه به حالتی اشاره دارد که در آن غدد فوق‌کلیوی مقدار کمی کورتیزول تولید می‌کنند، اما به‌جای آن، مقدار زیادی آندروژن ترشح می‌کنند. این وضعیت در زنان می‌تواند علائمی مانند صدای کلفت، آکنه و موهای زائد صورت را به همراه داشته باشد.

داروها: برخی داروها می‌توانند باعث رشد بیش از حد مو شوند، از جمله استروئیدهای آنابولیک، تستوسترون، سیکلوسپورین، ماینوکسیدیل، دانازول و فنی‌توئین.

تومور ترشح‌کننده آندروژن: این نوع تومور که معمولاً در غدد فوق‌کلیوی یا تخمدان‌ها یافت می‌شود، اگرچه نادر است، اما می‌تواند به رشد موهای زائد منجر شود. دیگر علائم این تومور ممکن است شامل صدای کلفت‌تر و آکنه باشد.

همشهری