تعیین ۱۸۱ شاخص برای عدالت جنسیتی

مشاور آماری معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، در مراسم رونمایی از مرکز رصد چالش‌ها و آسیب‌های حوزه زنان و خانواده، فرآیند بازنگری شاخص‌های جنسیتی حوزه زنان و خانواده را تشریح کرد.

رضایی نحوه گردآوری داده‌ها برای رصد امور زنان را توضیح داد و گفت: یکی از اهداف معاونت ایجاد سامانه رصد پایش مستمر شاخص‌های جنسیتی در حوزه زنان و خانواده است. برای ایجاد این سامانه، مشکلاتی وجود داشت که نیاز به حل آنها بود.

چالش عدم پوشش کامل شاخص‌های جنسیتی

وی عدم پوشش کامل شاخص‌های جنسیتی و عدم حضور بسیاری از دستگاه‌ها در این شاخص‌ها را از جمله مشکلات این حوزه دانست و گفت: مسأله دیگر این بود که طبق اطلاعات جمع‌آوری شده، جامعیتی که بتواند ابعاد مختلف شاخص را پوشش دهد وجود نداشت.

به عبارت دیگر شاخص ها اغلب به صورت جنسیتی در نظر گرفته شده بود، اما ابعاد دیگر همچون گروه‌های استانی، روستایی، سنی، وضعیت فعالیت‌های اقتصادی و دیگر جنبه‌ها پوشش داده نشده بود.

رضایی با تاکید بر اینکه تلاش شد به فرآیند دو مرحله‌ای بازنگری شاخص‌ها و مستمری سازی شاخص‌ها توجه شود، خاطر نشان کرد: در موضوع بازنگری شاخص‌های جنسیتی تلاش شده طبق مطالعات انجام شده، در رابطه با احصای شاخص‌های جنسیتی مطالعاتی انجام گیرد. همچنین سالنامه همه دستگاه‌ها مورد بررسی قرار گرفت تا بتوان پوشش شاخص‌های جنسیتی را کامل کرد.

مشاور آماری معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور با بیان اینکه به سامانه تعاریف و مفاهیم مرکز آمار ایران و سامانه‌هایی که در دستگاه‌ها وجود داشت، مراجعه شد و همچنین از متخصصان حوزه‌های مختلف برای احصای شاخص‌ها استفاده شد، تاکید کرد: در نتیجه، طبق گزارش طراحی شده در معاونت در سال ۹۹ که ۱۷۷ شاخص به دست آمده بود، تعداد شاخص‌ها را ۵۴۶ مورد کردیم که ۱۸۱ شاخص مربوط به شاخص‌های «عدالت جنسیتی» بود.

رضایی تصریح کرد: پس از این فرآیند، جداول استاندارد طراحی شد که پوشش کامل را طبق تفکیک‌های مختلف و در بسته‌های مختلف طراحی شد؛ این فرم‌ها برای ۲۶ دستگاه طراحی و ارسال شد که ۲۰ دستگاه در برابر معاونت پاسخگو بودند.

وی در ادامه به سه نمونه از تغییرات انجام شده اشاره کرد و گفت: در گزارش سال ۹۹، ۶ شاخص در حوزه طلاق طراحی شد که این شاخص‌ها جزو شاخص‌های عدالت جنسیتی بود. پس از انجام بررسی‌ها در حوزه طلاق، اکثریت هم نظر بودند که این شاخص جزو شاخص‌های عدالت جنسیتی نیست.

وی همچنین با اشاره به اینکه از ۵۴۶ شاخص احصاء شده، اطلاعات ۳۱۵ شاخص دریافت و در سامانه رصد و پایش بارگذاری شد، گفت: پس از دریافت اطلاعات از سوی دستگاه‌ها و برطرف کردن مغایرت‌ها، پیش‌پردازش و پاکسازی داده‌ها انجام شد تا اطلاعات برای داشبوردسازی آماده شود. در مرحله دوم نیز برای این شاخص‌ها شناسنامه طراحی شد تا عنوان و فرمول شاخص، دستگاه‌های متولی جمع‌آوری داده‌ها و تعاریف و مفاهیم شاخص ها در آن تعبیه شود.

مشاور آماری معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری افزود: پس از آن، طبق مطالعات انجام شده و مشاوره با متخصصان، ۲۲۰ شاخص به عنوان شاخص‌های عدالت جنسیتی انتخاب شد. همچنین گروهی از کارشناسانن حوزه جمعیت شناسی و زنان انتخاب شد و شاخص‌ها برای آنها فرستاده شد که طبق رای اکثریت، این ۲۲۰ شاخص عدالت جنسیتی به ۱۸۱ شاخص کاهش پیدا کرد. در نهایت دو نشریه در رابطه با شناسنامه شاخص‌های آماری عدالت جنسیتی و زنان و خانواده منتشر شد.

به گفته رضایی، یکی از ویژگی‌های این فعالیت این بود که داشبوردسازی، گردآوری و تعیین شاخص‌ها سه فرایند مجزا نبود، بلکه ویژگی این اقدام این بود که مرحله تعیین شناسنامه شاخص‌ها و جمع‌آوری اطلاعات و داشبوردسازی مراحلی بود که کمک می‌کرد مشکلات اصلاح شوند.

ایسنا