دستمزد نابرابر زنان و مردان اروپایی

نابرابری جنسیتی در بازار کار اروپا یک چالش مهم محسوب می‌شود که با وجود تغییراتی که در چند سال‌ اخیر اعمال شده است، همچنان وجود دارد. نرخ اشتغال کمتر زنان، سهم پایین آن‌ها در مناصب مدیریتی و شکاف دستمزد جنسیتی از جمله مواردی است که اتحادیه اروپا در راستای بهبود آن‌ها تلاش می‌کند.

اطلاعات تازه‌ای که کمیسیون اروپا منتشر کرده است، نشان می‌دهد که در سال‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۲، شکاف دستمزد جنسیتی در اتحادیه اروپا ۳.۷ درصد کاهش یافته است، با این وجود، این پیشرفت به‌نسبت کند بوده و همچنان شکاف قابل‌توجهی در کشورهای اروپایی و در بخش‌های مختلف اقتصادی مشاهده می‌شود که به توجه بیشتر نیاز دارد.

تفاوت دستمزد زنان و مردان اروپایی

نابرابری جنسیتی در دستمزدها در سال‌های گذشته بسیار مورد بحث قرار گرفته است. شکاف دستمزد جنسیتی، شاخص چشمگیری است که تفاوت بین متوسط درآمد ناخالص ساعتی مردان و زنان را نشان می‌دهد و به‌عنوان درصدی از متوسط درآمد ناخالص ساعتی مردان بیان می‌شود. این شاخص نوع شغل، ساعات کار، سن و تحصیلات را در نظر نمی‌گیرد.

طبق این شاخص، در سال ۲۰۲۲، میانگین شکاف جنسیتی در اتحادیه اروپا ۱۲.۷ درصد بود و به عبارت دیگر، زنان به‌طور میانگین ۱۲.۷ درصد کمتر از مردان در هر ساعت درآمد کسب کرده بودند در واقع زنان باید یک ماه و نیم بیشتر کار کنند تا این تفاوت را جبران کنند. چندین کشور شکاف درآمدی بیش از ۱۷ درصد را تجربه کردند؛ به‌عنوان مثال استونی با ۲۱.۳ درصد بالاترین شکاف دستمزد جنسیتی را داشت، به‌دنبال آن اتریش با ۱۸.۴ درصد و سوئیس و چک هر دو ۱۷.۹ درصد در فهرست کشورهایی با بیشترین نابرابری درآمد جنسیتی قرار داشتند.

لوکزامبورگ تنها کشوری بود که عدد شکاف درآمدی منفی ۰.۷ درصد داشت، به این معنا که زنان این کشور ۰.۷ درصد بیشتر از مردان درآمد کسب می‌کردند. رومانی، بلژیک و ایتالیا از جمله کشورهایی بودند که کمترین شکاف دستمزد جنسیتی با نرخ کمتر از ۵ درصد در آنها وجود داشت.

آیا شکاف دستمزد جنسیتی در اروپا کاهش یافته است؟

یکی از اهداف کمیسیون اروپا کاهش شکاف دستمزد جنسیتی در کشورهای عضو است و پیشرفت‌های کمی نیز حاصل شده است. بین سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۲۲، شکاف دستمزد جنسیتی در اتحادیه اروپا از ۱۶.۴ درصد به ۱۲.۷ درصد کاهش پیدا کرد. با این وجود در شش کشور شامل لیتوانی، سوئیس، مالت، لهستان، لتونی و اسلوونی شکاف دستمزد جنسیتی بین ۰.۱ تا ۳.۷ درصد افزایش یافت.

اسپانیا با ۱۰ درصد کاهش بیشترین بهبود را در شکاف دستمزد جنسیتی ثبت کرد، به‌دنبال آن استونی با ۸.۶ درصد، ایسلند با ۸.۴ درصد و لوکزامبورگ با ۷.۶ درصد قرار داشتند. آلمان و انگلیس نیز به ترتیب با کاهش ۵ و ۴.۷ درصدی، پیشرفت قابل‌توجهی داشتند.

شکاف دستمزد جنسیتی در بخش خصوصی بیشتر است

طبق داده‌های آژانس اتحادیه اروپا یوروستات، در سال ۲۰۲۲، شکاف جنسیتی در ۲۱ کشور از ۲۴ کشور اروپایی در بخش خصوصی از بخش عمومی بیشتر بود. این اتفاق به این دلیل است که دستمزد در بخش عمومی توسط سیستم‌های شفاف دستمزد تعیین می‌شود که به‌طور یکسان برای مردان و زنان پرداخت می‌شود.

شکاف جنسیتی حقوق پرداختی بخش عمومی در قبرس منفی ۰.۲ درصد بود که نشان‌دهنده آن است که این کشور به زنان بیشتر از مردان دستمزد پرداخت می‌کند. با این حال، بیشترین تفاوت بین بخش خصوصی و عمومی نیز در این کشور و با میزان ۱۹.۷ درصد ثبت شده است. زنان در بخش خصوصی آلمان نیز ۱۲.۷ درصد کمتر از مردان درآمد کسب می‌کنند.

چرا زنان درآمد کمتری دارند؟

شکاف دستمزد جنسیتی فراتر از مسئله پرداخت برابر برای مشاغل برابر است. این رویکرد نابرابری‌های گسترده‌ای را شامل می‌شود که زنان در دسترسی به پیشرفت، پاداش‌ها و کار با آن مواجه هستند. دلایل اصلی کمیسیون اروپا برای این تفاوت را می‌توان به شرح زیر دسته‌بندی کرد.

تفکیک‌بخشی: حدود ۲۴ درصد از شکاف دستمزد جنسیتی به حضور بیش از حد زنان در بخش‌های کم‌درآمد مانند سلامت، آموزش و مراقبت مربوط است.

ساعات کاری: در سال ۲۰۲۲، ۲۸ درصد از زنان در اتحادیه اروپا به‌صورت پاره‌وقت کار می‌کردند، در حالی که این عدد برای مردان ۸ درصد بود.

نرخ اشتغال: زنان در مقایسه با مردان تحصیلات بیشتری دارندژ اما کمتر شاغل هستند.

سهم زنان در سمت‌های مدیریتی

تعداد زنان در مناصب مدیریتی همچنان پایین است. سهم زنان در مناصب مدیریتی در سال ۲۰۲۲ در هیچ کشور عضو اتحادیه اروپا بیشتر از ۵۰ درصد نبود. لتونی (۴۶ درصد)، لهستان و سوئد (هر دو ۴۳ درصد) بالاترین سهم را داشتند، در حالی که قبرس (۲۱ درصد)، لوکزامبورگ (۲۲ درصد) و هلند (۲۶ درصد) کمترین نسبت‌ها را ثبت کردند.

ایمنا