دختران دوست دارند ازدواج کنند اما با فرد مناسب

افزایش سن ازدواج می‌تواند پیامدهایی نظیر تشدید اضطراب و فشارهای روانی، کاهش انگیزه برای فعالیت‌های اقتصادی، آسیب‌پذیری جنسی و کاهش انگیزه تشکیل خانواده را به دنبال داشته باشد. دختران که به سنین بالاتر می‌رسند، گاه از دستیابی به تشکیل خانواده مأیوس می‌شوند. این مسئله یکی از چالش‌های جدی جوامع در حال گذار از سنت به مدرنیته است.

تضاد میان ارزش‌های سنتی و مدرن

حسین باهر، عضو گروه سلامت اجتماعی فرهنگستان علوم پزشکی، معتقد است که جوامع در حال گذار، با تضادی میان سنت‌های موجود و ارزش‌های مدرن روبه‌رو هستند. وی می‌گوید: بنیان‌های مدرن، که ریشه در دیدگاه‌های اندیشمندان غربی دارند، با بسیاری از ارزش‌های سنتی در جوامع سازگاری ندارند. باید تلاش کرد تا پیوندی میان این دو ارزش ایجاد شود.

جامعه ایران نیز، همگام با تغییرات ساختاری و ارتباط با جهان، دگرگونی‌هایی را در نگرش‌ها نسبت به ازدواج و خانواده تجربه کرده است. حضور پررنگ زنان در عرصه‌های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، همراه با رشد تفکرات فمینیستی، موجب بازنگری در نقش‌ها و هویت‌های سنتی زنان شده است. دختران امروز، خواهان حقوق برابر و آزادی بیشتر در انتخاب همسر و شیوه‌های همسرگزینی هستند.

تغییرات فرهنگی و چالش‌های ازدواج

باهر با اشاره به عوامل مؤثر بر رفتارهای اجتماعی، می‌گوید: هر پدیده رفتاری ناشی از چهار عامل اقتصادی، فرهنگی، مدیریتی و عرفانی است. دختران و زنان امروز از این چهار مسئله رنج می‌برند. وی ادامه می‌دهد:

از نظر اقتصادی، شرایط به گونه‌ای نیست که دختران و پسران بتوانند سرپناهی فراهم کنند. حتی خانواده‌ها نیز گاه فاقد شرایط لازم برای حمایت از فرزندان هستند. از نظر فرهنگی، محدودیت‌های موجود در جامعه با آزادی‌هایی که جوانان از طریق اینترنت و رسانه‌های جمعی تجربه می‌کنند، سازگاری ندارد. این تضادها، هویت افراد را تحت فشار قرار می‌دهد.

وی تاکید می‌کند که خواستگاری سنتی کارکرد خود را از دست داده است. مدل‌های آشنایی دانشگاهی نیز دیگر پاسخگوی نیازهای نسل جوان نیستند. در گذشته، معتمدین و خانواده‌ها نقش واسطه را ایفا می‌کردند، اما امروز این مدل ارتباطی منسوخ شده است.

ازدواج؛ امری الهی و قلبی

با هر ازدواج را یک امر الهی و قلبی می‌داند و می‌گوید: ازدواج زمانی پایدار خواهد بود که دل بخواهد. اما در جامعه امروز، ایمان به غیب و ارزش‌های معنوی برای بسیاری از جوانان کمرنگ شده است. نسل جدید گاه نگرش متفاوتی نسبت به مسائل عقیدتی دارد و حتی برخی از آنان ازدواج را به کلی از اولویت‌های خود خارج کرده‌اند.

افراط و تفریط در ازدواج

وی با تاکید بر اینکه جامعه باید به تعادل برسد، می‌گوید: ازدواج به دو دلیل صورت نمی‌گیرد؛ نخست فقر و نداری، و دوم ثروت بیش از حد. هر دو روی یک سکه هستند و افراط و تفریط در جامعه، خطرناک است. از بین رفتن عدالت و تعادل در جامعه، مانعی برای تشکیل خانواده شده است.

مشکلات ساختاری و ضعف مدیریتی

باهر معتقد است که مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی باید نه تنها حل، بلکه منحل شوند تا جوانان از ازدواج نترسند. وی می‌گوید: مهریه‌های سنگین، طلاق و مشکلات تربیتی، از جمله موانع ازدواج هستند. باید ترس‌های مرتبط با ازدواج را از بین برد و شرایطی فراهم کرد که زنان و مردان بتوانند با آرامش به تشکیل خانواده بپردازند.

وی ادامه می‌دهد: مشکل اصلی، بی‌فرهنگی است و این بی‌فرهنگی ناشی از ضعف مدیریتی فرهنگی است. دخالت‌های اشتباه و غیرکارشناسی، شرایط ازدواج را دشوارتر کرده است. ازدواج یک امر طبیعی و الهی است، اما روندی که جامعه پیش گرفته است، حتی زوج‌های قدیمی را به جدایی کشانده است.

راهکارها برای عبور از بحران ازدواج

باهر تاکید می‌کند که باید مسائل مربوط به ازدواج را به افراد خبره و دلسوخته واگذار کرد. وی می‌گوید: مشاوران مردمی، فرهیخته و خداپرست می‌توانند نقش مهمی در تغییر نگرش‌ها و بهبود شرایط ازدواج ایفا کنند. باید برای اشتغال مردان و فراهم کردن شرایط ازدواج زنان، فرهنگ‌سازی کنیم.

وی در پایان می‌گوید: هیچ دختری نیست که ازدواج مناسب نخواهد، چرا که طبیعت زن خواستن ازدواج و مادری است. زن نمی‌تواند علیه طبیعت خود قیام کند، مگر اینکه شرایط اجتماعی و فرهنگی، نخواستن را به اولویت تبدیل کند. جامعه باید به عدالت و تعادل برسد تا جوانان بتوانند بدون ترس، زندگی مشترک خود را آغاز کنند.

ازدواج در دوران گذار، با چالش‌های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی فراوانی روبه‌رو است. افزایش سن ازدواج، تغییر نگرش‌ها و تضاد میان ارزش‌های سنتی و مدرن، از جمله عواملی هستند که این موضوع را به یکی از مسائل مهم اجتماعی تبدیل کرده‌اند. برای عبور از این بحران، نیازمند فرهنگ‌سازی، مدیریت صحیح و رفع موانع ساختاری هستیم تا ازدواج بار دیگر به عنوان یک مسیر طبیعی و الهی در جامعه جریان یابد.

خبرگزاری مهر