چند توصیه از زبان زنان فعال در حوزه تولید و مشاغل خانگی به تازه کارها

بیش از ۳۵درصد شغل‌های ایجاد شده در سامانه رصد اشتغال و ۸۰درصد اشتغال ایجادی در حوزه مشاغل خانگی توسط زنان به ثبت رسیده است.

همه‌چیز از حدود ۴۰سال پیش شروع شد؛ از یک خانه و از یک چرخ‌خیاطی کنار اتاق؛ اما حالا کارگاهی‌ ایجاد شده است که هر روزه تولیدات زیادی را روانه بازار می‌کند. این داستان بسیاری از کارآفرینان موفق است که از صفر شروع کردند. البته زنان در حوزه‌های دیگری هم فعالیت‌هایی را انجام می‌دهند تا هم خودشان شاغل شوند و هم اشتغالزایی کنند.

این روزها جنسیت از عواملی نیست که محدودکننده کسب‌وکار باشد؛ ‌اگر افراد ایده خلاقانه‌تری داشته باشند و آن را به مرحله تولید برسانند می‌توانند با تلاش فراوان کم‌کم جای خود را در بین تولیدکنندگان باز کنند. زنان هم این روزها به‌دنبال سهم خود از بخش تولید هستند؛ سهمی که اگرچه دستیابی به آن برایشان سخت‌تر از مردان است، اما شیرینی‌های این کار آنها را در این راه ثابت قدم کرده است.

افزایش حضور زنان در حوزه تولید، ما را بر آن داشت تا سراغ تعدادی از آنها در نمایشگاه زنان و تولید ملی که در محل نمایشگاهی بوستان گفتگو برپا بود برویم.

چالش‌های شیرین مسیر کارآفرینی

سمیرا هدایتی که تولیدکننده کالای خواب است، تولید را کار بسیار سختی می‌داند و در این‌باره می‌گوید: افرادی که تصمیم دارند وارد کار تولید شوند بدانند که مشکلات بسیاری را باید تحمل کنند. در ایران با توجه به مشکلاتی مانند نوسانات نرخ ارز و برخی قوانین در یک فضای پرچالش باید کار خود را انجام دهید.

وی ادامه می‌دهد: البته که شیرینی‌های کار تولید، ساختن و خلق کردن و کسب درآمد افراد به واسطه شغلی که شما آن را راه‌اندازی کرده‌اید، ‌لذتی دارد که با هیچ کاری قابل مقایسه نیست.

هدایتی درباره نحوه راه‌اندازی کسب و کار خود می‌گوید: کار ما در سال ۱۳۶۳ از یک خانه شروع شد؛ از یک چرخ‌خیاطی کنار اتاق. مادرم با دوختن لباس نوزادی و لباس مجلسی به کسب درآمد می‌پرداخت. کسب‌وکارمان با بزرگ شدن بچه‌ها خانوادگی شد و سال ۸۸ وارد حوزه کالای خواب شدیم. کم‌کم وسعت کارمان افزایش پیدا کرد و الان کارگاه و ۲۰نیرو در اختیار داریم.

وی درباره حضور زنان در بخش تولید می‌گوید: چالش‌ها برای زنان بیشتر از مردان است با این وجود نگاه‌ها خیلی بهتر شده است. ما می‌خواستیم کاری را شروع کنیم و همگی در این جهت تلاش کردیم و کار را باهم جلو بردیم.

این تولیدکننده به مشکلاتی مانند گرفتن وام اشاره می‌کند و می‌گوید: متأسفانه افرادی مانند چای دبش به نام تولید مرتکب کارهای خلاف‌ شدند و اسم تولیدکننده را خراب کردند. اگر به‌عنوان تولیدکننده جایی می‌روید اول باید ثابت کنید که شما تولیدکننده واقعی هستید و دنبال رانت‌خواری و اخلال در بازار نیستید. البته از جایی به بعد نسبت به شما شناخت پیدا می‌کنند و می‌فهمند که واقعا قصد دارید تولید کنید و برای آن برنامه دارید؛ آن موقع همکاری‌ها بهتر می‌شود.‌

چند توصیه برای تازه کارها

هدایتی توصیه‌هایی هم برای افرادی که تازه می‌خواهند وارد کار شوند، دارد: همه فکر می‌کنند برای شروع کار باید وام بگیرند. بسیاری از افراد وام می‌گیرند اما چون برنامه دقیقی برای خرج کردن آن ندارند، قسط‌ها سررسید می‌شود و به دلیل لزوم پرداخت قسط های وام نمی‌توانند کار کنند. اگر در برنامه تان گرفتن وام ضروری است، حتما وام بگیرید اما برای ریال به ریال آن برنامه داشته باشید. با توجه به دوره بازگشت سرمایه که چندماه طول می‌کشد می‌توانید قسط را از خود وام پرداخت کنید تا دغدغه‌ای نداشته باشید. به هر حال باید بدانید ممکن است شما از ماه اول در کسب و کارتان سود نکنید.

وی می‌افزاید: این مهم است که تیم داشته باشید و وظایف را تقسیم کنید. همچنین تولیدکننده برای ادامه کار در کسب و کار خود باید دائما به فکر خلاقیت و نوآوری باشد. همچنین برای شروع شغل خود بهتر است گوشه‌ای از حوزه کاری را انتخاب کنید و در آن تخصص لازم را به دست آورید و پس از به سود رساندن ایده‌ اولیه، کار را گسترش دهید.

سال ۹۸ با پنج میلیون تومان شروع کردیم

فاطمه رضاقدیری از دیگر زنان تولیدکننده است. او درباره شروع کارش در حوزه تولید کیف‌های پارچه‌ای اینطور می‌گوید: کار هنری را در بسیاری شاخه‌ها از ۲۰سال قبل شروع کردم تا اینکه در حوزه چرم مشغول به کار شدم. از هنرجویی شروع کردم و پس از گذراندن چند دوره، شروع به تولید و فروش و تدریس در این حوزه کردم اما در دوران کرونا به این دلیل که چرم قابل شست‌وشو نبود، وارد حوزه کارهای پارچه‌ای شدیم. البته الان هم کارگاه ندارم و با همکاری دخترانم کار را در خانه انجام می‌دهیم.

وی با اشاره به اینکه ابتدا کار را در سال۹۸ و با سرمایه ۵میلیون تومان شروع کرده است، می‌گوید: وقتی کارمان رونق گرفت من هم سرمایه بیشتری را وارد کار کردم. البته دریافت وام برای گسترش کار و تاسیس کارگاه بسیار خوب است اما تا به امروز اقدام نکرده‌ام. به زنان دیگر هم توصیه می‌کنم در صورتی که تصمیم دارند وارد کار تولید شوند، سختی‌های آن را به جان بخرند و کفش آهنی بپوشند.

لباس‌های بازاری برای نوجوان نامناسب است

مرضیه نورعلی از تازه‌کارهای حوزه تولید است و ۹ماهی است که در حوزه تولید پوشاک کسب و کار خود را راه‌اندازی کرده است. وی درباره حضور زنان در حوزه تولید می‌گوید: البته که بازار مردانه است و مردان در برخی موارد انتظار دارند فقط زنانی را ببینند که به‌دلیل مشکلات تامین معیشت و سرپرست خانوار بودن کار تولید را انتخاب کرده‌اند. شاید برای برخی از مردان سخت باشد که درک کنند زنان هم می‌توانند در کنار مادری و اداره امور خانه، در حوزه تولید فعالیت کنند. هرچند پشتکار ما زنان باعث شده است که این نگاه‌ها تا اندازه‌ای اصلاح شود با این وجود باز هم گاه و بی‌گاه با نگاه‌های این چنینی مواجه می‌شویم.

وی ادامه می‌دهد: به هر حال زن و مرد راه خود را پیدا می‌کنند اما باید به این موضوع توجه کنید که شروع کار بسیار سخت است. شما ایده‌های خلاقانه‌ای در ذهن دارید اما درنهایت با توجه به آنچه در اختیار دارید می‌توانید تولید را شروع کنید.

نورعلی درباره ورود خود به شغل تولید لباس نیز اینطور می‌گوید: من عکاس بودم و البته همچنان هم هستم اما با بزرگ شدن دخترم لباس مناسب برای نوجوان پیدا نمی‌کردم و این موضوع برای من دغدغه‌هایی ایجاد کرد. لباس‌های دخترانه در بازار در میانگین سنی ۱۰ تا ۱۶سال بسیار ناقص است. وقتی با آقایان تولیدکننده صحبت می‌کردم اکثرا می‌گفتند که برای تولید لباس در این سن سرمایه‌گذاری نمی‌کنند چرا که نوجوانان نه کودکند و نه بزرگسال و خانواده‌ها هم برای آنها هزینه کمتری صرف می‌کنند. این موضوع باعث شد تا خودم وارد حوزه تولید شوم. به این موضوع فکر کردم که چه چیزی بهتر از اینکه برای حل مشکلی که با آن مواجه شده‌ام، حرکت کنم پس وارد این شغل شدم. البته من طراحی لباس را انجام می‌دهم و با یک تولیدی زنانه کار می‌کنم.

نورعلی ادامه می‌دهد: با سرمایه کم شروع کردم و هنوز هم تولید من انبوه نشده اما اوضاع نسبت به اوایل کار بهتر شده است. نسبت به زمانی که صرف کردم، با توجه به سرمایه‌ای که با آن کار را شروع کردم و با توجه به تورم، از نتیجه تلاش خودم راضی هستم. اما تازه‌کارها باید بدانند که در ‌یک‌سال‌ونیم اول سود زیادی به دست نمی‌آورند و سودهای کوچک خود را هم باید برای گسترش کار هزینه کنند.‌

سهم ۸۰ درصدی زنان از مشاغل خانگی

آمارها نشان می‌دهد ۱۵ تا ۲۳درصد اشتغال در کشورهای توسعه‌یافته مربوط به حوزه مشاغل خانگی است. به‌گفته معاون اشتغال وزیر کار، بیش از ۳۵درصد اشتغال ایجادی در سامانه رصد اشتغال و ۸۰درصد اشتغال ایجادی حوزه مشاغل خانگی از سوی زنان به ثبت رسیده است. براساس اعلام وزارت کار، بیش از ۱۴۰هزار فرصت شغلی از ابتدای سال جاری تاکنون در حوزه مشاغل خانگی راه‌اندازی شده است.

همشهری