مهاجر وادی مقدس؛ مطاف ابدی بشریت

قرآن با معرفی الگوی فاخر زن در آیه ۱۵۸ سوره بقره به آزمون الهی هجرت به تجلی‌گاه ارزش‌های الهی توسط زنی پرداخته که به ظاهر از هر فخری در جهان عاری است اما حماسه آفرین تاریخ صبر و رضا در پهنه زمین تا ابد خواهد ماند.

زنی که نام بلند آوازه اش ریشه در مدنیّت داشته تا سیر از ظلمت‌کده کفر به وادی ایمن اسلام را بر سینه زخمی روزگار حک نموده و مقام ابرار را با قامتی زنانه تفسیر کند.

زمانی که ابراهیم نبی(ع) بواسطه نجات از ایذاء قوم ناسپاس خود برای هجرت از سرزمین مصر هم مجبور شد، حاکم آن سرزمین به عنوان عذرخواهی و جبران خطایی که در حق ساره همسر محبوب حضرت ابراهیم(ع) مرتکب شده بود خدمتکار ساده‌ای به نام هاجر به همسر ایشان تقدیم نمود تا زنی از نسل قبطیان در پرتو تعالیم حضرت، زمینه تکامل معنوی و پیمودن مدارج انسانی را برای آفرینش ذریه‌ای سرشار از طهارت فراهم ساخته و در همراهی لحظه به لحظه با خدای ابراهیم(ع) به شایستگی‌های منحصر به‌فرد مادری نسل شیعه نائل گردد.

زنی که جز به مودت با پروردگار و دخالت معنویت در توفیقات همه جانبه زندگی باور نداشت و با سلب تعلقات دنیوی از گستره عبودیت محور دنیای پیرامون خویش گام بلندی در مسیر فتح قله فضایل مادرانه برای ایفای نقش شکل گیری کانون مبارزه با شرک برداشت.

زنی که با معرفت به تقدیر الهی بر مبنای مصلحت خداوندی قلمرو ربوبیت را به گونه‌ای پیمود تا عدم ارتباط رشد کمالات نهفته انسانی فارغ از جنسیت را به جنس و نژاد خاص اثبات نموده و نمادی از اسوه رضا در برابر اراده الهی برای جهانیان تا همیشه تاریخ بشریت باشد.

حرکت ایمان مدارانه زنی که همواره می‌کوشید تا با غلبه بر نقاط ضعف خود ،سیر از توحّش به تمدّن غنی اسلام ابراهیمی رقم بزند او را در جوار مردی قرار داد که تبر بر دوش به نفی کفر و نفاق قوم نافرمانبردار خویش پرداخته و هرم آتش دشمنی را با وعده “برداً و سلاما” به گلستان امن خداوندی مبدَل ساخته بود.

زنی بیزار از جاذبه‌های دنیا که با دوری از سنت‌های موهوم زمان خویش به خودسازی معنوی پرداخته و آداب جاهلانه مردمان عصر غفلت زده را ردّ می‌نمود تا مفاهیم اصلی دینداری را بر اندیشه و عواطف خویش حاکم نماید.

آزمون الهی با بخشیده شدن این زن از طرف ساره همسر اول حضرت ابراهیم (ع) برای همسری و تداوم نسل نبوت، ایشان را سکّان دار کشتی طوفان زده هدایت نمود تا تندیس ایثار و مقاومت مادرانه در نخستین پرستش‌گاه یکتاپرستی بماند.

لیاقت‌های ذاتی هاجر در پرورش نسل پاک او را در حالی به مقام مادرانگی نائل کرد که حکمت تدابیر خداوندی حوادثی حماسه‌ساز برای مادرو پسر ترسیم می‌نمود.

طوفان ابتلائاتی که به لطف نفوذ اسرائیلیات در حقایق آن، هوو بودن با زنی که خود به مقام‌ شهود و تحدیث رسیده و در مقام بشارت به رحمت واسعه الهی قرار‌ گرفته‌بود و تعلیل حسادت بی ریشه قرآنی بنابر تفکر نژادپرستانه یهود، ناباورانه هاجر را در همین حوادث خلاصه کرده بود.

داستانی از اراده الهی بر احیاء دره‌ای خالی از سکنه و اطاعت قطع به یقین از همسر را برای دور ماندن از مظاهر رفاه به تصویر کشید‌.

عظمت وجودی هاجر با تعبیر “سائحات”، تفسیر تلاش‌هایی است که پس از رها شدن در نقطه مسکوت به همراه پسری که نور دیده ابراهیم نبی(ع) بود ایشان را در سعی خیرخواهانه در طلب آب در منزل رحمت بی‌حساب پروردگار به درجه‌ای از توحید و اخلاص در عمل رساند که تجلی روزی دنیا و رضایت آخرت در بیابانی مخوف و بی‌سرپناه باشد و امیدواری مادری ماءنوس با تعالیم توحیدی، سرچشمه زلال زمزم لطف الهی در پاسخ به استغاثه‌ای خالص و تکریم انسانی را به احسن وجه در برابر دیدگان جهانیان به نمایش گذارد.

اسکان هاجر و اسماعیل در وادی مقدس

در شرایطی که هجرت به بیابان علفزار ساده نبود منجر به پیدا شدن پرنده‌ها و کوچ طایفه جرهم با تصمیم حضرت ابراهیم(ع) برای آبادی مکه گردید تا برگ زرین دیگری از عظمت تعامل هاجر در فرستادن پسر رشیدش به قربانگاه و خلق واقعیت داستان ولایت پذیری و تسلیم در برابر اراده حق ورق خورده و به برکت چنین مجاهدتی “عید اضحی” بر صفحه ظلمانی تاریخ بدرخشد.

آری بانوی مقاوم و صبور در پس حوادث واقعه گوشه‌ای در سکوت تاریخ ایستاده و بانی پای کار کعبه همچنان دامن گشوده و با مهر سرشار از عشق مادری مطاف ابدی بشریت در وادی امن الهی گردیده تا قائل شدن احترام بسیار به مقام زن در شریعت ماندگار اسلام در مناسک حج را به دنیای مردسالارانه تایید نماید.