حضرت زینب(س) بانویی قیام عاشورا را به سرانجام رساند

درباره انقلاب امام حسین(ع) و پیامدهای آن تحقیقات بسیاری انجام شده است. یکی از نکات مهمی که در اکثر این تحقیقات بدان اشاره شده است این است که اگر نبود حضرت زینب(س) و مجموعه اقدامات وی بعد از جریان عاشورا، قیام امام حسین(ع) نمی توانست آنگونه که می بایست رسالت خود را انجام دهد.

بنابراین باید گفت قیام و انقلاب امام حسین(ع) در روز عاشورا انجام شد ولی این عقیله بنی هاشم بود که در کنار سید سجادین(ع)، این نهضت را به سرانجام رساند. بر همین اساس، حضرت زینب(س) را ادامه دهنده و احیاء کننده انقلاب حسینی(ع) معرفی و بیان می گردد.

گفت و گوبا دکترحسن احمدی(عضو هیئت علمی و مدرس دانشگاه) درباره نقش حضرت زینب(س) بعد از عاشورا.

تحلیل دکتر احمدی در باره احیای نهصت حسینی توسط حضرت زینب(س)

موضوعی که مطرح شد یکی از فرازهای بسیار مهم در تاریخ اسلام و بخصوص تاریخ تشیع می باشد. نقشی که زینب کبری(س) در نهضت حسینی انجام داد، گرچه نقش اصلی آن در دوران بعد از شهادت امام حسین(ع) می باشد ولی حضور حضرت در روز عاشورا در کنار امام حسین(ع) نیز عامل بسیار مهم در تقویت روحی اهل بیت امام و دیگر همراهان ایشان بود.

پس از شهادت امام حسین(ع) رسالت خطیر و سنگین زینب کبری(س) آغاز شد. ایشان در جریان عاشورا مصیبت های بسیار بزرگی دید و تحمل کرد. حضرت در کمتر از یک روز تعداد زیادی از برادران، برادرزادگان، عموزادگان خود را در مقابل چشمانش از دست داده بود، که سوگ هر یک از آنان کافی بود، هر انسان قوی و نیرومندی را به زانو درآورد و برای مدتی طولانی زندگانی او را از مسیر عادی و معمولی خارج سازد.

 علاوه بر همه اینها حداقل یکی از فرزندان حضرت زینب(س) در برابردیده گانش در کربلا به شهادت رسید، و روشن است که سوگ فرزند تا چه اندازه برای مادر سخت و شکننده است. بسیاری از زنان در برابر سوگ فرزند، خود را میبازند و یا لااقل برای مدت طولانی از حال طبیعی خارج میشوند.

 مهمتر از همه اینها برای زینب کبری(س) شهادت برادر بود، برادری که آگاهی از شهادتش در شب عاشورا زینب(س) را منقلب ساخت.عقیله بنی هاشم وظیفه داشت، در چنین شرایط جسمی و روحی در میان دشمن ودر حال اسارت و در حالی که از هر نظردر وضعیت نامساعد و نامناسب جسمی و روحی به سر میبرد ؛ بزرگترین و عظیمترین مسئولیتها را انجام دهد.

تصور عظمت و بزرگی کاری که زینب(س) انجام داد، هر انسان منصف و حق جویی را در برابر عظمت شخصیت و بزرگی این بانوی بزرگ به کرنش و تحسین و ستایش وا میدارد .از ویژگی های زینب( س)  در این انقلاب تاریخی و عظیم ، سه وظیفه مهم او است که با موفقیت کامل به پایان رساند :نخست ، از حجت خدا و امام وقت ، حضرت سجاد(ع)  حمایت کند و وی را از گزند دشمن حفظ نماید.

حمایت از امام زمان در چندین مقطع صورت گرفت؛ در جریان هجوم دشمنان به خیمه های اهل بیت بعد از شهادت امام حسین(ع)، در دارالحکومه کوفه که عبیدالله قصد داشت امام را به قتل برساند و بار سوم در دربار یزید در شام بود که قصد داشت امام را به شهادت برساند که حضرت زیتب کبری(س) مانع اقدام یزید گردید. در طول روز عاشورا، در مسیر اسارت و طول اسارت با تمام وجودش از امام زمان(ع) خود پرستاری کرد.یکی از مهمترین اقدامات حضرت زینب(س) این بود که پیام شهیدان کربلا را به همه جا برساند وراه آنها را دنبال کند.

این موضوع را چگونه حضرت زینب(س) به سرانجام رساند ؟

چنانچه گفته شد قیام و نهضت امام حسین(ع)، دو مرحله داشت. مرحله نخست، مرحله مبارزه، جهاد و شهادت، و مرحله دوم مرحله پیام رسانی و بیدارگری.اگر نهضت امام حسین(ع) در همان مرحله نخست خلاصه میشد و کسی نبود که پیام نهضت را به گوش مردم آن زمان برساند، ماهها زمان لازم بود تا به طور طبیعی خبر قیام امام(ع) به شهرهای اطراف برسد.

 شاهد این مدعی این است که پیش از ورود اهلبیت امام(ع) به مدینه مردم آن شهر هنوز از رویدادهای کربلا بی خبر بودند.  در این مدت یزیدیان با آن همه امکانات تبلیغاتی، که در اختیار داشتند، به راحتی میتوانستند، وقایع کربلا را در راستای منافع خود تحریف کنند و به گونه ای به گوش مردم برسانند که برای حکومت یزید کمترین ضرر و زیان را در برداشته باشد.

 در این صورت تا حدّ بسیار زیادی از تأثیر قیام امام حسین(ع) در جامعه آن زمان و جوامع آینده مسلمانان کاسته میشد، و به طور قطع ما امروز شاهد این همه آثار و برکات برای نهضت امام حسین(ع) نبودیم.

 بنی امیه برای سرپوش نهادن بر جنایت خویش و انحراف افکار عمومی از شگردهای گوناگون تبلیغاتی استفاده میکردند، که مخفی نگهداشتن جنایات خود از دید مردم در حدّ ممکن، . ضددینی و ضدمردمی معرفی کردن فعالیتهای مخالفان خود و بنی امیه با ابزارهای گوناگون تبلیغاتی که در اختیار داشتند، مخالفان خود را افرادی بی دین، دنیا پرست، ایجاد شایعات گوناگون در باره کیفیت وقوع حوادث و انگیزه مخالفان …از جمله مهمترین این موارد بود.

 اوج رسالت و آگاهی بخشی حضرت را در خطبه های ایشان در کوفه و شام می بینیم. در خطبه کوفه، حضرت به مواخذه کوفیان می پردازد که اهل بیت و امام زمان را یاری نکردند و در شام یزید را برای خودش و برای دیگران معرفی می کند و در مقابل با استدلال و برهان به معرفی خاندان رسالت می پردازد.

بررسی سومین فراز از مسئولیت حضرت زینب(س) بعد از جریان عاشورا

سومین وظیفه و مسئولیتی که حضرت زینب(س) بر عهده داشت این بود که طبق وصیت برادرش از خانواده های شهیدان و از کودکانی که پدران آنها به شهادت رسیده اند ، سرپرستی کرده و روحیه آنها را در سطحی عالی نگاه دارد حضرت زینب(س) از نظر روحی و قدرت تحمل در حدّ عالی و درجات بالا قرار داشت.

او از جمله شخصیتهای نمونه و منحصر به فردی است که مادرگیتی از آوردن امثال آن ناتوان است؛ ولی این مسئولیت پیامرسانی عاشورا به قدری خطیر و بزرگ بود، که حتی شخصیتی بسان حضرت زینب(س) نیز برای انجام آن نیازمند آمادگی قبلی بود. بر همین اساس به نظر میرسد، زینب از همان دوران کودکی تحت تربیت پیشوایان معصوم به تدریج برای انجام چنین وظیفه خطیری آماده میشد.

براساس آنچه مطرح شد باید گفت که حضرت زینب(س) مؤثرترین نقش را در صیانت از انقلاب امام حسین (ع) و تحریف زدایی و دشمن شناسی داشتند؛ آن جا که مردم کوفه را خطاب قرار داده و آنان را مورد سرزنش قرار می دهد و به افشای ماهیت دشمن و معرفی جنایات حکومت می پردازد و علل قیام امام حسین(ع) را بازگو می کند، هدف ایشان معرفی حق و رسوایی حکومت وقت و تفهیم جو و شرایط حاکم بر جامعه ی آن روز می باشد.

همان طور که از خطبه حضرت بر می آید زینب (س) با آن شهامت وشجاعت برخاسته از ایمان وبا حالی که ۴۰ روز اسیر ودر بند یزید است با حفظ اصالت خویش وبا استفاده از اسلوب عاطفه وغالب منطق واستدلال تمام تلاش خود را برای حفظ اهداف عاشورا وکربلا به کار می گیرد.