جشنواره ملی گلَونی

گُلوَنی یا گُل وَنی در گویش لری به گونه‌ای از سربند یا روسری چهارگوش که از جنس ابریشم با نقش‌های زیبای سنتی است گفته می‌شود. این پوششی است که زنان لُر به طرز خاصی به سر می‌کنند و بخشی از پوشش سنتی زنان و مردان لرستان است.

به گزارش جهان بانو، این سربند در گذشته در لباس مردان هم به کار می‌رفت و به طور کلی گفته می‌شود که سربند و دستار «پوششی با سه هزار سال قدمت» است و از زمان ماد‌ها و هخامنشیان در لباس مردان و زنان ایران‌زمین استفاده می‌شد.

۲۶ اردیبهشت روز ملی گلونی، پوشش سه هزار ساله‌ی مردم زاگرس نشین ایران است. این مراسم در روز دوشنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱در موزه ملی ایران برگزار شد. در این جشنواره پویا محمودیان معاون صنایع دستی و هنر‌های سنتی گفت: گُلوَنی، سربندی باستانی است که زنان اقوام مختلف زاگرس آن را به شکل خاصی به سر می‌کنند و بخشی از پوشش زیبای زنان و مردان این منطقه است. قرار است هرسال در این تاریخ، دختران و زنان لر با به سر کردن این پوشش سنتی و بومی نام و یاد این اثر ارزشمند را زنده نگه دارند.

گلونی را زنان لک و لر و کرد در هنگام مراسم شادی استفاده می‌کنند، اما از دوره قاجار به بعد مردان نیز شروع به استفاده از آن کردند. مردان گُلوَنی را دور «شو کلاو» یا همان کلاه لری مرسوم در منطقه لرستان می‌بستند و به گاه مهمانی یا جنگ، برای تزیین یا نگهدارنده کلاه از آن استفاده می‌کرده‌اند. زنان لک و لر در زمان گذشته کت و گُلوَنی را باهم می‌پوشیدند به‌طوری‌که کت را جدا زیر گُلوَنی می‌بستند تا مو ها‌ی سر به خوبی پوشیده شوند. ۲۶ اردیبهشت ماه روز روسری لُری نام‌گذاری شده است.