ایجاد مهد کودک؛ خواسته فراموش شده مادران شاغل

در جامعه امروزی داشتن فرزند در نهاد خانواده و جمعیت جوان در جامعه یک هنجار ارزشمند است؛ به شکلی که مطابق پیمایش‌های ملی خانواده، نگرش مردم نسبت به فرزندآوری در قیاس با دهه‌های گذشته بیشتر شده است، به گونه‌ای که در سال ۱۳۹۸ بیش از ۴۰ درصد از مردم اعلام کردند که تمایل به داشتن حداقل ۴ فرزند دارند.

این مساله ضرورت حمایت‌های مختلف قانونی و سیاسی جهت رفع موانع و مسائل پیش روی خانواده‌ها نظیر هزینه بالای معیشت خانواده‌ها و فشارهای اقتصادی، هزینه‌های بالای بارداری، زایمان و درمان ناباروری و فقدان پوشش بیمه‌ای، شیوع سقط جنین را ایجاب می‌کند که موانع عمده‌ای در فرزندآوری در جامعه هستند.

موانع گفته شده علیرغم تمایل و نگرش مثبت خانواده‌ها به داشتن فرزندان بیشتر، باعث کاهشی ۲۰ درصدی میزان موالید طی سالیان اخیر شده است.

همچنین رشد جمعیت به کمترین میزان خود در یک قرن اخیر رسیده است که زنگ خطری جدی برای نهاد خانواده و نظامات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، علمی و امنیتی به شمار می‌آید؛ به نحوی که طبق برآوردهای بین‌المللی ایران تا ۲۰ سال آینده جزو پیرترین کشورهای جهان خواهد بود.

در این راستا، تحقق مطالبه عمومی مردم، حمایت از مادران ایرانی و رفع موانع و مسائل مذکور و نیز مصالح کشور در نظام حکمرانی و قانونگذاری امری اجتناب ناپذیر بود که باید با توجه به فرصت اندک پیش رو، به ضرورت، فوریت و اهمیت مورد بررسی قرار می‌گرفت.

در راستای توجه به این موضوع مهم و افزایش جمعیت کشور، قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت با هدف افزایش نرخ باروری کلی به بیش از سطح جانشینی و ارتقای شاخص‌های کیفی در راستای تحقق سیاست‌های کلی جمعیت با حمایت از گروه‌های هدفی نظیر خانواده‌های دارای حداقل سه فرزند، تولدهای جدید، زوجین نابارور، زنان باردار و مادران دارای فرزند زیر ۲ سال سن تصویب شد.

۱٫۵ سال از تصویب و ابلاغ قانون جوانی جمعیت می‌گذرد و طبق آنچه شاخص‌های جمعیت شناسی به ما می‌گوید وضعیت جمعیتی ایران مطلوب نیست!

نرخ جمعیت در سال گذشته به ۰٫۶ رسیده است و روند کاهشی داشته؛ به طوری که اکنون بنا به گفته کارشناسان جمعیت نرخ باروری به ۱٫۶ درصد به ازای هر زن رسیده است.از سوی دیگر نرخ سالمندی در کشور به ۱۰ درصد رسیده و در سال گذشته بیش از ۴۴ هزار نفر کاهش را تجربه کرده است.

یک از بندهای این قانون که مربوط به دستگاه‌های اجرایی کشور است، تامین فضای مناسب رفع نیاز نوزاد، کودک و مادر باردار جهت استراحت، شیردهی و نگهداری کودک در همه اماکن عمومی، خدماتی و آموزشی تحت اختیار یا نظارت خود است.

در تبصره ۱ این قانون در بخش وظائف دستگاه‌های مختلف، آمده است تهیه ضوابط و استانداردهای فضای مناسب رفع نیاز نوزاد، کودک و مادر باردار جهت استراحت، شیردهی و نگهداری کودک در همه اماکن عمومی، خدماتی و آموزشی تحت اختیار یا نظارت دستگاه ها با رعایت نظامنامه پیوست فرهنگی طرح های مهم و کلان کشور باید مورد توجه قرار گیرد.

همچنین در تبصره ۳ این قانون در بخش وظائف دستگاه‌های مختلف آمده است که همه دستگاه‌ها با مشارکت بخش خصوصی و یا به صورت خرید خدمات، نسبت به تأمین مهدکودک برای نگهداری کودکان مادران شاغل در همان دستگاه اقدام کنند.

در این راستا وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی یکی از وزارتخانه هایی است که بخش اعظم نیروهای آن را زنان تشکیل می دهند. یکی از معضلات زنان شاغل در مراکز بهداشتی و شبکه های بهداشت تابعه این وزارتخانه عدم وجود مهد کودک در این مراکز است؛ به طوری که مادران شاغل مجبور هستند فرزند خردسال خود را هر روز به مهدکودک های محل زندگی خود برده و با نگرانی و دوری چندین ساعته از فرزند خود روبرو هستند. این معضل وقتی نمود بیشتری دارد که با توجه به اهمیت کار نیروهای شاغل در حوزه بهداشت و درمان این نیروها نیازمند آرامش روحی و روانی هستند تا با فراغ بال بیشتری خدمات لازم را به مردم ارائه کنند.

صابر جباری،سرپرست مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت در پاسخ به این پرسش که «بر اساس قانون جوانی جمعیت قرار شده تا درشبکه‌های بهداشت و درمان شهرستان ها مهد کودک ایجاد شود و چرا در بسیاری هنوز ایجاد نشده است؟»، گفت:در بحث ایجاد مهد کودک در مراکز تابعه وزارت بهداشت از منابع داخلی خود، یک بحث مربوط به مهد کودک برای کارکنان خود وزارت بهداشت است.

وی ادامه داد: موضوع دیگر موضوع ایجاد مراکز تکریم مادر و کودک در شبکه های بهداشت مناطق مختلف است تا مراجعه کننده هنگام حضور از این خدمت بهره مند شود که این کار را انجام دادیم.

سرپرست مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت افزود: ایجاد مهد کودک برای فرزندان شبکه های بهداشت مناطق مختلف نیازمند تخصیص اعتبارات ملی است که چون سازمان برنامه بودجه لازم را تخصیص نداده، معطل مانده اما با گرفتن حامی مالی کارهایی را در جهت ایجاد این مهد کودک‌ها در حال انجام هستیم.

فارس