تنها زیستی زنان؛ علت‌ها و تهدیدها

در سال‌های اخیر، تعداد زنانی که زندگی فردی را انتخاب کرده‌اند در ایران روبه‌افزایش است. این پدیده جدید ناشی از آسیب‌های اجتماعی عمیق‌تری است که زنان را به این انتخاب سوق می‌دهد.

عالیه شکربیگی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه، پژوهشی جامع درباره تنهایی زنان انجام داده و نتایج آن را در کتابی به نام «جامعه‌شناسی تنهایی زنان» منتشر کرده است. او به بررسی علل، پیامدها و راهکارهای مقابله با تنهایی پرداخته است.

تعریف تنهایی

شکربیگی در پاسخ به این سوال که تنهایی چیست و آیا زندگی به تنهایی به معنای تنها بودن است، می‌گوید: «بر اساس تعاریف هاینریش و گالون، تنهایی وضعیتی آزاردهنده است که زمانی به وجود می‌آید که بین وضعیت روابط مطلوب و موجود تفاوت قابل‌توجهی وجود داشته باشد. این تجربه ناخوشایند عاطفی به سن، جنس، نژاد، وضعیت تأهل یا اجتماعی ارتباطی ندارد و به‌عنوان یک تجربه جهانی شناخته می‌شود.»

او همچنین اشاره می‌کند که احساس تنهایی به کمبود تماس‌های اجتماعی، صمیمیت و حمایت در روابط مربوط می‌شود و از دیدگاه روان‌کاوانه، ناشی از ناکامی در برآورده‌کردن نیازهای اساسی انسانی برای برقراری روابط نزدیک است.

تفاوت تنهایی با انزوا

شکربیگی توضیح می‌دهد که احساس تنهایی با انزوا متفاوت است. انزوا به معنای عدم حضور فیزیکی در کنار دیگران است، درحالی‌که احساس تنهایی بیشتر به بعد ذهنی مربوط می‌شود. او می‌افزاید که ممکن است فردی در میان جمعیت احساس تنهایی کند یا برعکس، در انزوا احساس تنهایی نداشته باشد.

افزایش تنهایی زنان

شکربیگی به افزایش تنهایی زنان در جامعه اشاره کرده و می‌گوید که این پدیده نیازمند حمایت‌های همه‌جانبه از سوی سازمان‌های دولتی و ایجاد گروه‌های خودیاری است. او تأکید می‌کند که عدم مقابله مناسب با تنهایی می‌تواند به مرگ تدریجی افراد منجر شود و در جامعه ما به‌ویژه در میان زنان، نشانه‌هایی از افسردگی و انزوا مشاهده می‌شود.

تأثیر تنهایی بر سلامت

تحقیقات نشان می‌دهند که تنهایی می‌تواند به افزایش بیماری و مرگ منجر شود و خطرات قلبی – عروقی را افزایش دهد. همچنین، تنهایی می‌تواند بر سلامت روان تأثیر منفی گذاشته و به اختلالات روانی مانند افسردگی و کاهش هوشیاری منجر شود.

انتخاب داوطلبانه تنهایی

شکربیگی در پاسخ به این سؤال که آیا انتخاب داوطلبانه تنهایی می‌تواند جنبه‌های منفی آن را کاهش دهد، می‌گوید: «تنهایی، چه انتخابی باشد و چه تحمیلی، تجربه‌ای است که همه ما در برهه‌هایی از زمان با آن مواجه می‌شویم. تنهایی منفی بااحساس انزوا همراه است، درحالی‌که تنهایی مثبت می‌تواند حس اتصال و رضایت را به همراه داشته باشد.»

راهکارهای مقابله با تنهایی

شکربیگی برای مقابله با تنهایی زنان پیشنهاد می‌کند که خود را باور کنند و اعتمادبه‌نفس خود را تقویت کنند. او همچنین توصیه می‌کند که فرصت‌های دوست‌یابی را از دست ندهند و در انجمن‌ها یا باشگاه‌هایی که با علایقشان همخوانی دارد، شرکت کنند. استفاده از تکنولوژی و شبکه‌های اجتماعی، حمایت اجتماعی و اتخاذ سیاست‌های اجتماعی مناسب نیز می‌تواند در کاهش اثرات منفی تنهایی مؤثر باشد.

خبر فوری