ترجمه اختصاصی؛

تنهایی؛ بلای خاموش سالمندان فرانسه

یک انجمن خیریه فرانسوی به نام «پتی فرِر دو پوور» از وضعیت هشداردهنده‌ای پرده برداشته است: ۷۵۰ هزار سالمند در فرانسه در شرایطی به سر می‌برند که از آن به عنوان «احتضار اجتماعی» یاد می‌شود. این افراد تقریباً با هیچ کس تعامل ندارند و آمار انزوای شدید سالمندان در این کشور طی هشت سال گذشته، ۱۵۰ درصد افزایش یافته است.

بر اساس مطالعه‌ای که مؤسسه «سی.اس.آی» در آوریل گذشته برای این انجمن انجام داده است، این افراد که ۴ درصد از جمعیت ۱۸ میلیونی بالای ۶۰ سال فرانسه را تشکیل می‌دهند، هیچ گونه ارتباطی با خانواده، دوستان، همسایگان یا حتی انجمن‌ها ندارند.

به گزارش روزنامه العرب، از سال ۲۰۱۷، هر چهار سال یک‌بار مطالعه‌ای مشابه برای سنجش انزوا بر اساس چهار حلقه اصلی زندگی اجتماعی انجام می‌شود. تعداد سالمندان درگیر این «احتضار اجتماعی» در مقایسه با آخرین گزارش در سال ۲۰۲۱ که در اوج همه‌گیری کووید-۱۹ منتشر شد، ۴۲ درصد افزایش یافته است. این رقم در سال ۲۰۱۷ حدود ۳۰۰ هزار نفر بود.

مرگ در سکوت؛ نماد شکنندگی پیوندهای اجتماعی

مرگ تنها و بی‌صدای سالمندان در خانه‌هایشان، به یک بحران انسانی فوری تبدیل شده و آسیب‌پذیری پیوندهای اجتماعی و پیامدهای تلخ آن را بیش از پیش نمایان کرده است.

داستان‌هایی از تنهایی

میشل، ۸۳ ساله: «من هرگز ازدواج نکردم و فرزندی ندارم. سال‌ها از والدینم مراقبت کردم و پس از فوت آن‌ها، خود را در انزوايی بزرگ یافتم.» او به نوشیدن الکل پناه برده و زندگی اجتماعی‌اش محدود به یک تماس تلفنی گاه‌به‌گاه با یک دوست و یک پیاده‌روی ماهیانه با همسایگانش است.

دنیل، ۷۷ ساله:  پس از درگذشت همسرش در سال ۲۰۲۱، غرق در تنهایی شده است. او که هیچ فرزندی ندارد و خواهرش نیز بی‌فرزند است، ارتباطش با دوستان قدیمی را به دلیل مشکلات سلامتی آنان از دست داده است.

ریشه‌های بحران

علت تشدید این انزوا را می‌توان در «پیر شدن ساختار جمعیتی» و «گسست روابط اجتماعی در دوران همه‌گیری کووید-۱۹» جست‌وجو کرد. به گفته انجمن پتی فرِر دو پوور، آسیب‌پذیرترین گروه‌ها هرگز به روال عادی زندگی قبل بازنگشته‌اند.

بر اساس این گزارش، حدود ۱.۵ میلیون سالمند به ندرت یا اصلاً با فرزندان و نوه‌های خود دیدار نمی‌کنند. این رقم در سال ۲۰۱۷ تنها ۴۷۰ هزار نفر بود. علاوه بر این، ۳.۲ میلیون سالمند نیز فاقد فرزند یا نوه هستند.

آمارهای تکان‌دهنده

در سال ۲۰۲۲، نرخ خودکشی در گروه سنی ۸۵ تا ۹۴ سال، ۳۵.۲ در هر ۱۰۰ هزار نفر بود که تقریباً دو برابر میانگین ملی است.

عواملی مانند نداشتن خانواده نزدیک، عدم استفاده از اینترنت، درآمد محدود و از دست دادن استقلال فردی، از جمله مهم‌ترین دلایل تشدید انزوای اجتماعی سالمندان ذکر شده است.

مرگ در سکوت، واقعیتی تلخ و فراموش‌شده

فرانسه در گزارش‌های مربوط به بحران تنهایی، جایگاه بالایی دارد؛ جایی که هزاران سالمند در انزوای مرگبار به سر می‌برند.

بر اساس آمارهای پیشین و به استناد گزارشی که این انجمن در سال ۲۰۲۴ منتشر کرد، موارد تکان‌دهنده‌ای از کشف اجساد سالمندانی ثبت شده که هفته‌ها یا حتی سال‌ها پس از مرگ در خانه‌هایشان پیدا شده‌اند. این انجمن این آمار را «کمتر از واقعیت» توصیف کرده و از مقامات فرانسه خواسته است تا «رصدخانه ملی مرگ افراد تنها» را برای ثبت بهتر این موارد و مقابله با مشکل انزوای شدید ایجاد کنند.

بوریس کالون، دبیرکل انجمن «مونالیزا» (ائتلاف ملی مبارزه با انزوای سالمندان) که شبکه‌ای از ۵۵۰ انجمن تحت حمایت دولت است، تأکید می‌کند: «تعداد سالمندانی که در تنهایی مطلق می‌میرند، به مراتب بیشتر از آمارهای اعلامی است. وضعیت به جایی رسیده که گاهی حتی کسی برای تحویل گرفتن اجساد آن‌ها حاضر نمی‌شود».

در بسیاری از موارد، این همسایگان هستند که با مشاهده نشانه‌هایی مانند پر شدن صندوق پستی، توقف حرکت پرده‌ها یا پنجره‌ها، یا در مواردی هشداردهنده‌تر، انتشار بوی تعفن و حشرات موذی، به شهرداری یا پلیس اطلاع می‌دهند.

همچنین بر اساس تعریف این انجمن، ۵۳۰ هزار سالمند در فرانسه در سال ۲۰۲۴ در وضعیت «مرگ اجتماعی» به سر می‌برند؛ به این معنی که تعامل آن‌ها با پنج شبکه اجتماعی اصلی – خانواده، دوستان، محیط کار، انجمن‌ها و همسایگان بسیار ضعیف یا کاملاً قطع شده است.