تندیس مردانه‌ی بیتافرهی!

رونمایی از تندیس زنده یاد «بیتا فرهی» در موزه سینما گرچه اقدام تحسین برانگیزی برای بزرگداشت اوست، با این وجود روایتی از فرو‌ریختن فَر و شُکوه او نیز هست چون ظرافت زنانه چهره او در شمایلی زمخت و شبیه به مردی زن‌نما نشان داده شده است. انگار آن زیبایی زنانه در شمایل این چهرۀ جدید، هویت و جذابیت خود را از دست داده و در صورتی دفرمه شده استحاله شده است.

انتشار تصویر این تندیس در شبکه‌های اجتماعی انتقاد اغلب کاربران را به دنبال داشت و بار دیگر عدم شناخت نسبت به سنخیت زیبایی‌شناسی تندیس یک چهره سرشناس را نشان داد.

البته اولین بار نیست که چنین اتفاقاتی رخ می‌دهد. این ماجرا قبلا هم رخ داده است. از جمله ساخت تندیس «داوود رشیدی» که چنان بد بود و بی‌شباهت  به او که انتقاد احترام برومند، همسر این هنرپیشه را به دنبال داشت.

بخشی از این مشکل را شاید بتوان مربوط به به سابقه تاریخی هنر مجسمه‌سازی در ایران دانست که سال‌ ها به عنوان یک هنر ممنوعه شناخته شده و بدبینی ایدئولوژیک نسبت به آن وجود داشته و رشته مجسمه‌سازی از سیستم آموزشی حذف شده است.

از طرف دیگر براساس اظهارات کارشناسان هنرهای تجسمی، سخت‌ترین قسمت مجسمه‌سازی، کاراکترسازی است. اغلب این تندیس‌ها نه فقط فاقد تنانگی متناسب با چهره هستند که حسی را که مخاطب از تماشای آنها می‌گیرد و روح  آن چهره را هم از آن می گیرند.

خب اگر قرار است تندیسی به صاحب آن شبیه نباشد چه ارزشی دارد؟ یا باید تندیسی نساخت یا وقتی می‌سازیم باید نسبت به آن مسئولانه و خلاقانه رفتار کرد. تندیس‌سازی صرفا ساخت مجسمه نیست.تعهد داشتن به تجسم مخاطب و احترام به آن نیز هست.

عصر ایران