گزارش اختصاصی؛

ترسیم وضعیت خانواده پساجنگ

در نشست ششم با موضوع «ترسیم وضعیت خانواده پساجنگ» که با حضور دکتر قیدرلو و دکتر شهرزاد برگزار شد، بر نقش چندوجهی جنگ در بازتعریف جایگاه خانواده تأکید شد. به گفته دکتر شهرزاد، جنگ نه‌تنها یک تجربه تاریخی پایان‌یافته نیست، بلکه همچنان در ذهن، زندگی روزمره و نهادهای اجتماعی حضور دارد و می‌تواند هم فرصتی برای بازسازی روابط خانوادگی و اجتماعی باشد و هم تهدیدی برای پایداری آن.

جنگ؛ فراتر از میدان نظامی

به گزارش جهان‌بانو، دکتر زهرا شهرزاد توضیح داد که تجربه جنگ صرفاً در میدان نبرد خلاصه نمی‌شود، بلکه در خانه، محله و نهادهای اجتماعی بازتولید می‌شود. او افزود: «خانواده در این میان جایگاه ویژه‌ای دارد. حتی زمانی که برخی نهادهای رسمی ناکارآمدند، خانواده و شبکه‌های محلی مانند مسجد و همسایگی می‌توانند به مراکز مقاومت و تولید معنا تبدیل شوند.»

تهدید یا فرصت؟

زهرا شهرزاد با طرح پرسش «آیا جنگ یک فرصت برای خانواده محسوب می‌شود؟» گفت: «جنگ می‌تواند ظرفیت‌های پنهان خانواده را آشکار کند و آن را به مسئولیت‌پذیری، ترمیم روابط و پیوند با جامعه سوق دهد. در عین حال، خشونت خانگی، فشارهای اقتصادی و بحران‌های روانی را نیز تشدید می‌کند.»

آینده خانواده پساجنگ

به گفته دکتر شهرزاد، مسئله اصلی این است که آیا ظرفیت‌های فرصت‌ساز خانواده‌ها در شرایط جنگی می‌تواند به‌صورت پایدار حفظ شود یا صرفاً در لحظه بحران فعال می‌شوند. او تأکید کرد: «اگر خانواده صرفاً در سطح هسته‌ای تعریف شود، توانایی تحمل بارهای بزرگ را ندارد. اما در پیوند با محله و نهادهای اجتماعی می‌تواند به بازیگری واقعی در عرصه مقاومت و بازتولید معنا بدل شود.»

شکاف میان خانواده و حاکمیت

وی در پایان خاطرنشان کرد: «خانواده‌ها در بحران‌ها به دنبال حفظ زندگی روزمره‌اند، در حالی که حاکمیت بیشتر بر گفتمان مقاومت تأکید دارد. چالش اصلی، نزدیک کردن این دو سطح است تا خانواده هم در مقام نهادی پایدار حفظ شود و هم بتواند در شرایط بحرانی نقشی فعال ایفا کند.»

گزارشگر: مهتا صانعی