نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
دختر حسینقلی خان ایلخانی در سال ۱۲۵۳ در منطقه بختیاری زاده شد. او از زنان باسواد و روشنفکر عصر خود بود، که همزمان با وقوع انقلاب مشروطه، به طرفداری از حقوق زنان برخاست.
وی فنون اردوکشی نظامی و لشکر داری را از پدر و برادرانش آموخت و آموزهها را در زمان نبردهای انقلاب مشروطه؛ در فتح تهران و نیز فتح اصفهان، همچنین در جنگ جهانی اول به کار بست وی از سرمایه مادی و معنوی خانواده خود برای تشکیل یک هنگ از سواران بختیاری، برای مبارزه با اشغالگران روس و انگلیس، در جنگ جهانی اول استفاده کرد.
خانوادۀ بیبیمریم از بانفوذترین خاندانهای ایرانی در دوره قاجار بهشمار میآمد.
پدرش؛ حسینقلیخان ایلخانی از خوانین ایل بختیاری و برادران او؛ علیقلی خان سردار اسعد از رهبران انقلاب مشروطه و نجفقلی صمصامالسلطنه دو دوره رئیسالوزرای ایران و نیز عموزادگان وی، از رجال شناختهشده دوران قاجار و پهلوی محسوب میشدند. او مادر علیمردان خان بختیاری بود.
بیبیمریم از پیشگامان مطالبات حقوق زنان و از مدافعان ملّی سرزمین ایران در خلال جنگ جهانی اول بهشمار میآمد.
سردار مریم بختیاری زنی مستقل بودکه در جنگ جهانی اول برخلاف ایل بختیاری که از انگلیسها حمایت میکردند به مخالفت با انگلیسها پرداخت. این مخالفت فقط فکری نبود و او در مخالفت با انگلستان و اتحاد با متحدین علاوه بر با عدهای از تفنگچیان و سرداران خود، پارهای از خوانین جزء بختیاری چون خوانین پشتکوه را با خود همراه ساخت. سردار بیبیمریم در این سال ها از آوردن صدمات مداوم به انگلیسیها غافل نبود و آنچنان منافع انگلستان را در ایران ضربه میزد که پلیس جنوب مبارزات دائمی و پیگیری را با او شروع کرد.
او برای سرکوب و قلع و قمع راهزنان کهگیلویه و کنترل خوانین کوچک از سربازان و افسران آلمانی استفاده کرد؛ همه این اقدامات سردار مریم موجب افزایش قدرت او در منطقه شد که روسها به هنگام فتح اصفهان خصمانه به منزل او تاختند و اثاثیه او را به یغما بردند و کلیه اموال و املاک او را در اصفهان مصادره کردند.
بیبی مریم، یکی از مشوقان اصلی سردار اسعد بختیاری برای فتح تهران محسوب میشد.
وی طی نامهها و تلگرافهای مختلف بین سران ایل بختیاری و سخنرانیهای مهیج، افراد ایل را جهت مبارزه با استبداد صغیر در زمان محمدعلیشاه قاجار، آماده میکرد و همواره به عنوان یکی از شخصیتهای ضداستعماری و استبدادی عصر قاجار مطرح بود.
بیبی مریم بختیاری، پیش از فتح تهران، مخفیانه با عدهای سوار وارد تهران شد و در خانه پدری حسین ثقفی، منزل کرد.
به مجرد حمله سواران بختیاری به فرماندهی علیقلیخان سردار اسعد، به تهران، پشت بام خانه را که مشرف به میدان بهارستان بود، سنگربندی کرد و با عدهای سوار بختیاری، از پشت سر با قزاقهای طرفدار محمدعلیشاه، مشغول نبرد شد. در این رویداد، او شخصاً تفنگ به دست گرفت و با قزاقان جنگید.
نقش او در فتح تهران، میزان محبوبیتش را در ایل بختیاری و مجاهدین مشروطهخواه، افزایش داد و طرفداران بسیاری یافت، به طوری که به لقب سرداری مفتخر شد.
به پاس حمایتهای بیبی مریم از کاردار سفارت آلمان در خلال جنگ جهانی اول، ویلهلم دوم امپراتور آلمان کمان تمثال میناکاری و الماسنشان و نیز صلیب آهنین، که در آن هنگام، مهمترین نشان امپراتوری آلمان بود، را برای او ارسال کرد.
جریان مبارزات سردار مریم بختیاری با بریتانیاییها در طی قرارداد ۱۹۱۹ و نیز کودتای ۱۲۹۹ همچنان ادامه یافت، به طوری که محمد مصدق، حاکم وقت فارس، در زمان کودتای ۱۲۹۹، پس از مخالفت و عزل از اصفهان، راهی منطقه بختیاری شد و مدتها مهمان بیبی مریم بود.
او زنی باسواد و روشنفکر بود و از معدود زنان زمان خویش بود، که حوادث عصر خویش را مینوشت. کتاب خاطرات بیبیمریم سالها پس از درگذشتش، منتشر شد، که در آن درباره دوران کودکی و نوجوانی، شرح زندگی و حوادث سیاسی تا پایان دوره مشروطیت را نوشتهاست. خاطرات، به قلمی ساده و روان، از سال ۱۲۹۶ هجری شمسی ثبت شدهاست.
بیبیمریم در ابتدای خاطراتش این طور نوشتهاست:
به امید خداوند که امیدوارم فرصت بدهد به بنده که یک زن ایرانی و از ایل بختیاری میباشم، روزنامه خاطرات خود را ساده و مختصر بنویسم. به تاریخ ماه شعبان المبارک ۱۳۳۶ هجری قمری.
سردار مریم بختیاری، در سال ۱۳۱۶ خورشیدی، ۳ سال پس از اعدام فرزند ارشدش؛ علیمردان خان در شهر اصفهان در گذشت و در تکیه میرفندرسکی تخت فولاد، در اصفهان به خاک سپرده شد.
جهان بانو
گفتگوی جهانبانو با بانوان حاضر در مسیر مشایه
آشنایی با اولین موکب بین المللی زنانه
جملات کوتاه برای تشکر از بانوان خادم عراقی
چند توصیه برای مادران جهت در پیادهروی اربعین
به پاس ۱۰۰۰ روز خدمت
جریان مقاومت، جریانی است که باید همچنان خون تازه در آن دمیده شود
سختترین و سوزناکترین درد بشر، درد فراق است
مردم خوب میدانند چه کسی خدمتگزارشان است
یادبود بانوان آمل برای شهید رئیسی و شهدای خدمت