برای اولین بار در تاریخ؛ نرخ تولد زیر یک میلیون

دکتر محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در نشست مسئولان بسیج دانشجویی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور که به مناسبت هفته بسیج برگزار شد، به نقش بسیج در ۸ سال دفاع مقدس اشاره کرد و گفت: بسیج نیروی فداکار، مسئله‌محور و بی‌ادعا است.

او افزود: وظیفه اصلی بسیج در دوران دفاع مقدس در دانشگاه‌ها، آماده‌سازی دانشجویان داوطلب برای حضور در میدان‌های مختلف بود و ما شهدای دانشجوی بسیجی زیادی را به ایران و اسلام تقدیم کردیم. بسیج جامعه پزشکی یکی از افتخارات این دوران است.

ظفرقندی در ادامه به عنوان «مقام عالی وزارت» که مجری برنامه به او نسبت داده بود، انتقاد کرد و گفت: این عنوان خوب نیست؛ در جبهه، همه یکدیگر را با واژه برادر خطاب می‌کردند و آغاز فاصله‌گذاری‌ها بعد از جنگ، به همین عناوین مربوط می‌شود.

این عناوین حس رفاقت و همدلی را از بین می‌برد. او تأکید کرد که آنچه اهمیت دارد، اثر ماندگار و مثبت برای مردم در راه خدا است و این عناوین همواره در حال تغییر هستند. او با افتخار اعلام کرد که معلم بوده و هست.

ظفرقندی همچنین ابراز تأسف کرد که به عنوان یک معلم، وقتی از شاگردانش می‌پرسد که پس از پایان دوره آموزشی چه برنامه‌ای دارند، پاسخ می‌شنود: “می‌خواهیم مهاجرت کنیم.” او این جمله را برای خود بسیار دردناک توصیف کرد و گفت که این مسائل (مهاجرت) با صحبت حل نمی‌شود و باید به عوامل آن رسیدگی شود.

وزیر بهداشت به حال و هوای دفاع مقدس پرداخت و گفت: در آن زمان بسیجی‌ها هیچ محدودیتی نداشتند و فداکارانه خود را برای دیگران فدای می‌کردند و حتی مجروحان، رسیدگی به مجروح دیگر را در اولویت قرار می‌دادند.

او با اشاره به نارسایی‌ها و مشکلات در حوزه سلامت، بر لزوم ارائه راه‌حل‌های جسورانه و علمی تأکید کرد و از مسئولان بسیج دانشجویی دانشگاه‌های علوم پزشکی و دانشجویان خواست تا پیشنهادات و راه‌حل‌های خود را در حوزه‌های مختلف سلامت ارائه دهند.

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به پیگیری قانون جوانی جمعیت در کشور، گفت: مسئله جمعیت امروز یک موضوع جدی و نگران‌کننده است و تنها به وزارت بهداشت محدود نمی‌شود.

بسیاری از عوامل مانند مسائل فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، اقتصاد سلامت و حتی تعرفه‌های پزشکی نیز در این موضوع تأثیرگذار هستند و در کوتاه‌مدت نمی‌توان به نتیجه مطلوبی رسید.

ظفرقندی افزود: برای جوانی جمعیت، نخست باید شیب نزولی جمعیت را اصلاح کنیم تا این روند متوقف و سپس به سمت صعودی حرکت کنیم. اگر این شیب اصلاح شود، می‌توان امیدوار بود.

او همچنین هشدار داد که بسیاری از کشورهای غربی و حتی کشورهای آسیای شرقی مانند کره جنوبی و ژاپن در چاه جمعیتی گرفتار شده‌اند و اگر کشوری به این وضعیت بیفتد، خروج از آن دشوار و حتی غیرممکن خواهد بود.

وزیر بهداشت تأکید کرد که نرخ باروری از ۲.۰۱ در سال ۹۵ به ۱.۶۶ کاهش یافته و اگر به ۱.۱ برسد، کشور به چاله و چاه جمعیتی دچار خواهد شد.

بر اساس بررسی‌های انجام‌شده، در سال ۱۴۰۳ برای نخستین بار میزان ولادت در ایران به زیر یک میلیون نفر خواهد رسید که بسیار نگران‌کننده است. بنابراین، همه دستگاه‌ها باید به وظایف خود در قبال جوانی جمعیت عمل کنند.

به باور ظفرقندی، جوانی جمعیت یک بحران ملی است که نیاز به عزم ملی و رویکرد علمی دارد و با اقدامات سطحی نمی‌توان به نتیجه رسید. باید رویکردهای اجتماعی و فرهنگی اصلاح شود و همه دستگاه‌ها در این زمینه همکاری کنند.

او همچنین گفت که برای خروج از چاله جمعیتی به یک موج نیاز داریم که باید در عرصه‌های فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شکل بگیرد. ظفرقندی در جمع مسئولان بسیج دانشجویی دانشگاه‌های علوم پزشکی، هنر بسیج را در نداشتن حصارهای مختلف دانست و تأکید کرد که بسیجی باید بتواند با همه دانشجویان گفتمان کند و وفاق بین نسلی ایجاد کند.

وی در پایان به تجربیات خود از اوایل انقلاب اشاره کرد و گفت: در آن زمان فکر می‌کردیم اگر فردی از بین ۱۰ صفت، ۹ صفت خوب و یک صفت بد داشته باشد، باید او را از قطار انقلاب پیاده کنیم.

 اما اکنون معتقدم اگر فردی ۵ صفت خوب دارد، باید او را سوار بر قطار انقلاب کنم و با خود همراه کنم. این کنش و واکنش‌ها هستند که ارزش افزوده ایجاد می‌کنند.

ظفرقندی در جلسه با دانشجویان حاضر تأکید کرد: بدون تعامل چهره به چهره و خارج شدن از فضای ایزوله، به جایی نخواهیم رسید.

باید بتوانیم وفاق و گفت‌وگو را با همه سلیقه‌ها ایجاد کنیم و با “کار فرهنگی”، “گفت‌وگو”، “کاهش فاصله‌های سلیقه‌ای” و “ایجاد وفاق و گفتمان”، مسائل مختلف را حل کنیم.

وی در مورد انتقادات به کندی روند انتصابات گفت: انتصابات یک مسیر ساده نیست! من معتقد نیستم که هر فرد نزدیک به مسئول باید مسئولیت بگیرد، بلکه افرادی باید انتخاب شوند که مقبول جامعه دانشگاهی باشند و روند رشدشان از پایین به بالا باشد.

در کمیته انتصابات، افراد مورد بررسی قرار می‌گیرند و گاهی برای انتخاب یک رئیس دانشگاه، ۸ مصاحبه انجام می‌شود. پس از انتخاب فرد نهایی، باید طبق قانون استعلام‌های وی بررسی و اخذ شود. در حال حاضر ۶۸ مرکز دانشگاه علوم پزشکی در سراسر کشور داریم.

ظفرقندی همچنین به انتقادات درباره افزایش ظرفیت رشته‌های علوم پزشکی پاسخ داد و گفت: افزایش ظرفیت رشته‌های علوم پزشکی و دندانپزشکی مصوبه وزارت بهداشت نیست، بلکه مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی است و از ۴ سال پیش تاکنون ۱۰۰ درصد افزایش ظرفیت داشته‌ایم.

او افزود: افزایش ظرفیت علوم پزشکی و دندانپزشکی دو پیوست دارد که هیچ‌کدام اجرایی نشده است. هزینه تحصیل هر دانشجوی علوم پزشکی حدود یک میلیارد تومان است و هزینه‌های خوابگاه، درس و غذا نیز در نظر گرفته نشده است. همچنین پیوست دوم تأمین اساتید نیز در نظر گرفته نشده است.

وزیر بهداشت با تأکید بر اینکه به هیچ عنوان روش آموزشی با ظرفیت کلاس ۲۵۰ نفر را قبول ندارد، گفت: کیفیت آموزش علوم پزشکی خط قرمز ماست و با ۳۰۰ نفر نمی‌توان آموزش را به‌صورت گفت‌وگو محور و مسئله محور پیش برد.

 پایین آمدن کیفیت آموزش علوم پزشکی ظلم به مردم است، زیرا دانشجوی فارغ‌التحصیل باید قادر باشد عزیزان مردم را در بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها مداوا کند.

در مورد جذب دانشجویان بین‌المللی در رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی و پیراپزشکی، ظفرقندی گفت: در همه جای دنیا دانشجوی بین‌المللی پذیرش می‌شود و این فقط برای درآمدزایی است.

دانشجوی بین‌المللی که در کشور ما تحصیل می‌کند، باید هزینه‌اش را پرداخت کند و ما باید خدمات با کیفیتی ارائه دهیم.

وی همچنین در پاسخ به سؤال یکی از دانشجویان درباره کمبود متخصص در کشور گفت: باید بررسی شود که چرا در برخی رشته‌ها با کمبود متخصص مواجه هستیم.

اکنون در رشته‌هایی مانند طب اورژانس، بیهوشی، اطفال و جراحی قلب با کاهش ورودی مواجه هستیم. متأسفانه باید اعلام کنیم که اکنون جراحی قلب دیگر ورودی ندارد و دانشگاه علوم پزشکی تهران ۱۶ سایت جراحی قلب دارد که کمتر از ۲ سایت آن ورودی دارد.

ظفرقندی درباره مداوای مجروحان لبنانی در حادثه پیجرها گفت: ما وظیفه انسانی خود در حوزه پزشکی را به انجام رساندیم. در این حادثه تروریستی، طراحی به گونه‌ای بود که اکثر مجروحان از ناحیه یک یا هر دو چشم آسیب دیده بودند و همچنین انگشتان یک یا دو دست آن‌ها قطع شده بود.

او ادامه داد: در مدت یک هفته تا ۱۰ روز، بیش از ۱۵۰۰ عمل جراحی برای ۵۰۰ مجروح حادثه تروریستی لبنان با رعایت موارد ایمنی و امنیتی انجام شد. نکته مهم این است که ما عمل بیماران در نوبت را نیز دچار تعلیق نکردیم.

ایسنا