ترجمه اختصاصی؛

بحران خانه‌های امن در آلمان؛ هر ساعت ۱۵ زن، قربانی خشونت

خشونت خانگی علیه زنان در آلمان نه‌تنها متوقف نشده، بلکه هر سال ابعاد گسترده‌تری به خود می‌گیرد. در این میان، خانه‌های امن زنان دیگر توان پذیرش همه قربانیان را ندارند و زنان دارای پیشینه مهاجرتی با موانع بیشتری برای دریافت کمک مواجه هستند. پرسش اصلی اینجاست: زنان آسیب‌دیده در صورت مواجهه با خشونت، به کجا می‌توانند پناه ببرند؟

آمارهای رسمی از رشد خشونت علیه زنان در آلمان

به گزارش خبرگزاری نساء FM بر اساس جدیدترین گزارش دفتر فدرال پلیس جنایی آلمان  (BKA) که در ۲۱ نوامبر ۲۰۲۵ منتشر شد، میزان خشونت علیه زنان در تمامی حوزه‌ها افزایش یافته است؛ از خشونت خانگی و جنسی گرفته تا خشونت دیجیتال و قاچاق انسان.

طبق این گزارش، در سال ۲۰۲۴ تعداد ۱۸۷ هزار و ۱۲۸ مورد خشونت خانگی در آلمان ثبت شده که نسبت به سال قبل ۳.۵ درصد افزایش داشته است. زنان حدود ۸۰ درصد قربانیان خشونت خانگی را تشکیل می‌دهند.

همچنین پلیس آلمان ۳۰۸ مورد قتل زنان در چارچوب خشونت خانگی را ثبت کرده است. هرچند این رقم نسبت به سال گذشته ۳۲ مورد (۹.۴ درصد) کاهش نشان می‌دهد، اما همچنان زنگ خطری جدی برای جامعه محسوب می‌شود.

هر ساعت ۱۵ زن قربانی خشونت خانگی می‌شوند

کارین پرین، وزیر امور زنان و خانواده آلمان، در واکنش به این آمارها می‌گوید: «این ارقام نشان می‌دهد که به‌طور متوسط هر ساعت ۱۵ زن در آلمان قربانی خشونت خانگی می‌شوند.»

او تأکید می‌کند که این آمارها تنها موارد گزارش‌شده را شامل می‌شود. کارشناسان معتقدند کمتر از ۵ درصد خشونت‌های اعمال‌شده از سوی شریک زندگی یا شریک سابق به پلیس گزارش می‌شود؛ بنابراین ابعاد واقعی خشونت علیه زنان بسیار گسترده‌تر از آمار رسمی است.

افزایش خشونت در ایام پایانی سال و تعطیلات

بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان خشونت علیه زنان به‌ویژه در پایان سال و ایام تعطیلات افزایش می‌یابد. ناوینا رایشاردت، مددکار اجتماعی در سازمان «کمک به زنان نیازمند_خانه امن زنان بن» می‌گوید:

«شرایط سکونت فشرده، تعطیلات و توقف تحصیل یا کار در این دوره، فشار روانی را افزایش داده و منجر به تشدید خشونت خانگی می‌شود.»

خانه‌های امن زنان؛ پناهگاهی که دیگر جا ندارد

خانه‌های امن زنان امن‌ترین مکان برای زنانی هستند که از خشونت فرار می‌کنند. در حال حاضر حدود ۴۰۰ خانه امن زنان در آلمان فعال است. طبق آمار «اتحادیه خانه‌های امن زنان آلمان»، در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۴ هزار زن و بیش از ۱۵ هزار کودک به این مراکز پناه برده‌اند.

با این‌حال، ظرفیت این مراکز به‌شدت محدود شده است. ناوینا رایشاردت در گفت‌وگو با DW می‌گوید: «تقریباً هر روز مجبور می‌شویم درخواست زنان یا خانواده‌ها را رد کنیم؛ نه به این دلیل که نیاز به حمایت ندارند، بلکه چون خانه امن کاملاً پر است.»

در بسیاری از موارد، زنان مجرد یا مادران همراه با فرزندانشان به شهرها و ایالت‌های دیگر ارجاع داده می‌شوند؛ اقدامی که به گفته رایشاردت «بازگرداندن زنان به چرخه خشونت» است.

اتحادیه خانه‌های امن زنان اعلام کرده است که دو سوم زنان آسیب‌دیده نمی‌توانند در نزدیکی محل زندگی خود جایی در خانه‌های امن پیدا کنند و ناچار به سفر به مناطق دورتر می‌شوند. افزون بر این، تقریباً یک‌چهارم قربانیان خشونت مجبورند هزینه اقامت خود در خانه‌های امن را شخصاً پرداخت کنند.

بر اساس الزامات «کنوانسیون استانبول» برای مقابله با خشونت علیه زنان، آلمان با کمبود بیش از ۱۲ هزار جای اسکان در خانه‌های امن مواجه است.

خانه‌های امن چه خدماتی ارائه می‌دهند؟

سونیا گرافشافت، از کارکنان خانه امن مستقل زنان در شهر بن، می‌گوید: «به‌محض اینکه جایی خالی شود، معمولاً ظرف یک تا دو ساعت پر می‌شود. امکان ایجاد لیست انتظار وجود ندارد، چون وضعیت بسیاری از زنان خطرناک و ناپایدار است.»

پس از پذیرش، اقداماتی مانند ارزیابی خطر، اجرای تدابیر حفاظتی و پیگیری‌های حقوقی انجام می‌شود. گرافشافت توضیح می‌دهد: «بسیاری از زنان برای نخستین بار در اینجا درباره آنچه تجربه کرده‌اند صحبت می‌کنند.»

او تأکید می‌کند که محرمانه‌بودن محل خانه‌های امن اهمیت حیاتی دارد، زیرا تنها در صورت احساس امنیت کامل، زنان می‌توانند لب به سخن بگشایند.

برای کودکان نیز فضایی امن و آرام فراهم می‌شود. رایشاردت می‌گوید: «کودکان از شرایطی بسیار پراسترس می‌آیند و بسیاری از آن‌ها برای اولین بار در اینجا طعم آرامش را تجربه می‌کنند.» او تأکید می‌کند که این آرامش به معنای سکوت نیست، بلکه احساس امنیت روانی است.

چالش‌های مضاعف زنان مهاجر

زنان دارای پیشینه مهاجرتی با مشکلات بیشتری برای دریافت کمک مواجه هستند. موانع زبانی، ناآشنایی با نظام حمایتی و شبکه اجتماعی محدود از جمله عواملی است که دسترسی آن‌ها به خدمات حمایتی را دشوار می‌کند.

سونیا گرافشافت در این‌باره می‌گوید: «صحبت درباره خشونت به‌خودی‌خود دشوار است، اما انجام آن به زبانی غیر از زبان مادری، برای بسیاری از زنان تقریباً غیرممکن است.»

راه‌های دریافت کمک فوری

زنان قربانی خشونت می‌توانند با خط کمک «خشونت علیه زنان» به شماره ۱۱۶۰۱۶ تماس بگیرند. این خط به‌صورت رایگان و محرمانه، ۲۴ ساعته و به ۱۸ زبان از جمله زبان عربی خدمات مشاوره ارائه می‌دهد.

در موارد اضطراری و خطر فوری نیز تماس با شماره ۱۱۰ (پلیس) ضروری است.

موانع مالی و حقوقی برای ورود به خانه‌های امن

علاوه بر چالش‌های زبانی، برخی محدودیت‌های مالی و قانونی نیز مانع استفاده زنان از خانه‌های امن می‌شود. بر اساس مدل‌های تأمین مالی موجود، پذیرش همه زنان ممکن نیست؛ از جمله دانشجویان یا زنانی که اقامت دائم ندارند.

به گفته ناوینا رایشاردت، سطح درآمد و وضعیت مدارک اقامتی نقش تعیین‌کننده‌ای در پذیرش یا عدم پذیرش زنان در خانه‌های امن دارد؛ مسئله‌ای که ضرورت اصلاح ساختارهای حمایتی در آلمان را بیش از پیش برجسته می‌کند.