بانوی نوازنده تونسی امید را زنده کرد

وقتی در آسانسور ساختمان هفت طبقه تالار رودکی سوار شدم، صحبت‌های چند مادر را که دخترانشان را به کنسرت آورده بودند، شنیدم که به به آنها می‌گفتند: «استادتان گفته اگر از این اجرا اندازه یک کلاس درس دانشگاه یاد نگیرید، هیچ چیز یاد نگرفته‌اید. مگر چند بار قرار است چنین نوازنده‌ای به ایران سفر کند؟» خلاصه با صحبت‌هایی که از زبان همراهان آسانسوری‌ام شنیدم، متوجه شدم قرار است احتمالاً یک اجرای باشکوه ببینم.

در آخرین شب از چهلمین دوره جشنواره موسیقی فجر، تالار رودکی میزبان زن نوازنده‌ای بود که در کشورهای مختلف طرفداران خود را دارد و به‌واسطه صفحه اینستاگرام و کانال یوتیوب خود برای ایرانی‌ها هم چهره‌ شناخته‌شده‌ای در موسیقی است. فرح فِرسی بانوی جوان تونسی است که در آستانه سی‌سالگی قرار دارد و از دوران نوجوانی نواختن ساز را یاد گرفته و با استعداد خاصی که دارد، بسیار زود توانست به یک نوازنده ماهر تبدیل شده و به چهره‌ای سرشناس تبدیل شود.

او در تونس متولد شد اما در حال حاضر در فرانسه زندگی می‌کند و به دعوت مسئولان چهلمین دوره جشنواره موسیقی فجر به ایران سفر آمده است. اینکه پیش از این هم به ایران سفر داشته یا نه را نمی‌دانم، با این وجود در طول اجرا وقتی قطعاتش را می‌نواخت، قبل از هر قطعه درباره آنها توضیح می‌داد و مشخص شد موسیقی ایرانی را بسیار خوب می‌شناسد.

فرح فِرسی قبل از اینکه اجرای خود را شروع کند، گفت: «می‌دانم که اسم من در بین شما ایرانیان زیاد شنیده شده است، اما من تونسی هستم.» این توضیح فرسی، احتمالاً به این دلیل است که در این چند وقت اخیر، همراه با ترند شدن قطعات او و همچنین اینکه یک زن محجبه است، خیلی‌ها فکر کردند فرح فرسی ایرانی است.

این نوازنده قانون، در طول اجرا نیز بارها نسبت به مردم ایران و موسیقی ایرانی اظهار علاقه کرد و چند قطعه را هم با الهام از قطعات ایرانی نواخت. قطعاتی مثل «خزان» پرویز مشکاتیان، قطعه‌ای از ابوالحسن‌خان صبا، سلطان قلب‌ها که به گفته خودش یکی از قطعات مورد علاقه‌اش است و آن را با یک قطعه تونسی به نام «یاسیمین» تلفیق و با صدای سازش، تماشاگران را در آخرین شب جشنواره بر سر ذوق آورد.

فرح فرسی متولد ۱۶ جولای ۱۹۹۷ در تونس است و از ۱۲ سالگی شروع به نواختن ساز قانون، یکی از سازهای معروف مناطق شمال آفریقا کرد و از آن زمان به‌عنوان یک موزیسین شناخته‌شده با سبک نوازندگی منحصربه‌فرد است. با وجود اینکه او در حال حاضر یک نوازنده حرفه‌ای است، اما همچنان در ترکیه و تونس در حال آموختن نوازندگی ساز قانون زیر نظر استاد معتبری به نام گوکسل بختاگیر است.

موسیقی این نوازنده جوان، نه‌تنها الهام‌بخش و زیبا است، بلکه از طریق آن نوعی امید و انرژی مثبت به مخاطب منتقل می‌شود. یکی از اهداف اصلی او علاقه به تبادل فرهنگی و ترویج وحدت است که او را به هنرمندی استثنایی تبدیل کرده است. این ویژگی را از اجرای او و سخنانش نیز می‌توان دریافت. بخشی از معروفیت فرح فرسی به دوران کرونا باز می‌گردد. در دوران کرونا به‌دلیل شیوع کووید ۱۹، فرح با اجرای کنسرت‌های اینترنتی و اشتراک‌گذاری ویدئوهای موسیقی حمایتی، ارتباط خود را با مخاطبان حفظ می‌کرد. اقدامات او توجه بین‌المللی را به خود جلب کرد و بعد از آن در بسیاری از برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی حضور پیدا کرد.

موسیقی این نوازنده جوان، نه‌تنها زیبا و الهام‌بخش است، بلکه از طریق آن نوعی انرژی مثبت و امید به مخاطب منتقل می‌شود. یکی از اهداف اصلی او علاقه به ترویج وحدت و تبادل فرهنگی است که او را به هنرمندی استثنایی تبدیل می‌کند. این ویژگی را از اجرای او و سخنانش هم می‌توان متوجه شد.

در مورد ساز «قانون» نظرات مختلفی وجود دارد که متعلق به کدام کشور ست، اما به‌دلیل اینکه هنوز هیچ سند محکمی برای ادعاهای موجود وجود ندارد، نمی‌توان آن را به کشور خاصی محدود کرد. با این وجود ارمنستان، ایران، روسیه، ترکیه و مصر از جمله کشورهایی هستند که در آنها ساز قانون شناخته شده است و نوازندگان معروفی برای آن وجود دارد. مرحوم سیمین آقارضی، یکی از زنان نوازنده ساز قانون در ایران است که بسیاری این ساز را با قطعات مشهور او که از رادیو پخش می‌شود، شناخته‌اند.

در اجرای قانون فرح فرسی که در تالار رودکی برگزار شد، عماد الرحمونی سفیر تونس در ایران، رضا مهدوی دبیر جشنواره موسیقی فجر، محمدعلی مرآتی مدیرعامل انجمن موسیقی ایران و محمدرضا امیرقاسمی نوازنده مشهور پیانو حضور داشتند.

یکی از مهم‌ترین خصوصیات این دوره از جشنواره موسیقی فجر، حضور هنرمندان شناخته‌شده و حرفه‌ای  بین‌المللی است که با استقبال خوبی نیز روبرو شد و طبق گفته‌های مسئولان، بلیت‌های این اجراها به اتمام رسید و کل سالن پر شد. این موضوع درباره اجرای فرح فِرسی که در آن حضور داشتم، صدق می‌کرد. قبل از این نیز در شب‌های ابتدایی جشنواره دانیل کاسارس، نوازنده گیتار فلامنکو اسپانیا به اجرای قطعاتی در تالار وحدت پرداخت که مورد علاقه دوستداران موسیقی قرار گرفت.

کاسارس در طول فعالیت حرفه‌ای خود در کشورهای مختلف مانند اسپانیا، چین، ایتالیا، انگلستان، فرانسه، آلمان، ژاپن و ایالات متحده اجرا داشته است. همکاری او با خوانیتو والدراما، خواننده اسپانیایی باعث تولید آلبوم Don Juan شد که اجرای زنده آن در جشنواره فلامنکو La Unión ضبط شد. او جوایزی مانند جایزه مکاشفه موسیقی و جایزه ملی گیتار را کسب کرده است.

اجرای گروه‌های دیگری از هلند، ارمنستان و هند از دیگر بخش‌های بین‌الملل جشنواره موسیقی چهلم بود.

مهر