اورژانس اجتماعی امکان مداخله در موارد مخاطره‌آمیز را ندارد

«محسن کرمانی» درباره تأثیر شرایط اقتصادی کشور بر افزایش احتمالی خشونت در خانواده‌ها گفت: آسیب‌های اجتماعی ناشی از ترکیب چندین عامل هستند؛ ممکن است در برخی موارد عوامل اقتصادی تأثیرگذار باشند و در موارد دیگر عوامل فرهنگی یا فردی مؤثر واقع شوند. اما به‌طورکلی، تغییر الگوهای خشونت در خانواده‌ها را مشاهده نمی‌کنیم. برخی از این آزارها در جامعه وجود دارد، اما وضعیت ما نسبت به دیگر کشورها بهتر است و نمی‌توان گفت که این موارد به یک معضل اجتماعی تبدیل شده‌اند.

وی افزود: جامعه هدف اورژانس اجتماعی شامل آسیب‌های اجتماعی مانند کودک‌آزاری، سالمند آزاری، معلول آزاری، همسرآزاری و فرار دختران است. همچنین بخشی از جامعه هدف ما شامل مداخلات در زمینه خودکشی است و در صورت تماس در این زمینه، تلاش می‌کنیم مداخلات اولیه را انجام دهیم و با اعزام تیم‌های سیار، شرایط روانی اجتماعی را تثبیت کنیم. اگر موارد حادتر باشد، به نهادهای مربوطه ارجاع می‌دهیم.

کرمانی درباره مداخلات اورژانس اجتماعی در پدیده «کودکان کار» تصریح کرد: باید بین کار کودک و کودک کار تفکیک قائل شویم. هر نوع کار برای کودک آسیب‌زا یا مخاطره‌آمیز نیست و این موضوع در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مشخص شده است. کارهایی که به سلامت جسمی و روانی کودک آسیب می‌زنند و مانع از ادامه تحصیل او می‌شوند، نباید انجام شوند، اما کارهایی که جنبه تربیتی و مهارت‌آموزی دارند، قابل‌قبول هستند. این نوع کارها به‌عنوان وضعیت مخاطره‌آمیز در نظر گرفته می‌شوند و ما در این زمینه مداخله می‌کنیم.

معاون اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی تأکید کرد: اگر کسی شاهد کودک‌آزاری باشد، می‌تواند با مراکز اورژانس اجتماعی تماس بگیرد و این مراکز وارد عمل می‌شوند. همچنین اگر والدین یا سرپرستان کودک از حقوق او آگاه باشند و ببینند که حضور کودک در خانواده می‌تواند آسیب‌زا باشد، اورژانس اجتماعی مداخله کرده و کودک را به خانواده جایگزین تحویل می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه هیچ نهاد به‌تنهایی نمی‌تواند تمام اقدامات لازم برای کاهش کار کودک را انجام دهد، گفت: نیاز به یک نظام حمایتی داریم که شامل رسانه‌ها، سازمان بهزیستی و نهادهای حمایتی باشد. در پدیده «کودکان کار» این سؤال مطرح است که آیا همه کودکان کار از سر فقر کار می‌کنند یا برخی خانواده‌ها شیوه تأمین معیشتشان را کار کودک قرار داده‌اند. باید بین خانواده‌هایی که واقعاً به کار کودک نیاز دارند و خانواده‌هایی که امکان تأمین معیشت از طریق کارهای دیگر را دارند، تفکیک قائل شویم.

کرمانی ادامه داد: در کشور بستر حمایتی برای خانواده‌هایی که نیازمند حمایت هستند و از نیروی کار کودکان استفاده می‌کنند، وجود دارد. اما برخی خانواده‌ها ممکن است از این حمایت‌ها برخوردار باشند، اما به دلیل فرهنگ نوع‌دوستی و حس کمک در جامعه، ترجیح می‌دهند که کودک در خیابان کار کند.

معاون اورژانس اجتماعی سازمان بهزیستی با تأکید بر اینکه کمک مردم به کودکان کار در خیابان‌ها به تداوم حضور آنها در خیابان کمک می‌کند، گفت: بهتر است مردم به‌جای کمک مستقیم به کودکان کار، به نهادهای حمایتی کمک کنند تا این نهادها به افرادی که واقعاً نیازمند هستند، کمک کنند.

وی همچنین به مسئله کودکان زباله گرد اشاره کرد و گفت: شهرداری‌ها مسئولیت بیشتری در این زمینه دارند و اگر گزارشی به اورژانس برسد، تلاش می‌کنیم از ظرفیت شهرداری‌ها برای کمک به کودکان زباله گرد استفاده کنیم. بااین‌حال، پیمانکاران شهرداری نباید از کودکان برای بازیافت استفاده کنند.

کرمانی در مورد خلأهای قانونی در مداخلات اورژانس گفت: قانون حمایت از اطفال و نوجوانان یک قانون مترقی است، اما در خصوص مداخلات برای افراد بالای ۱۸ سال، بستر قانونی جامع وجود ندارد. اگر این خلأ رفع شود، می‌توانیم بهتر و کامل‌تر مداخله کنیم.

وی در پایان به مسئله رهاشدگی سالمندان اشاره کرد و گفت: اگر سالمندی رها شده باشد، این مصداق سالمند آزاری است و افراد می‌توانند با اورژانس اجتماعی تماس بگیرند. اورژانس تلاش می‌کند خانواده و نزدیکان سالمند را پیدا کند و در صورت عدم موفقیت، او را به مراکز نگهداری سالمندان ارجاع می‌دهد.

ایلنا