الگوسازی غلط با نمایش ازدواج لاکچری زوج بازیگر

چندی پیش، مریم امیرجلالی در مصاحبه‌ای اشاره کرد که این روزها کمتر صدای ماشین عروس در خیابان‌ها به گوش می‌رسد. این اشاره، یادآوری کوچکی بود از اینکه جشن‌های عروسی ساده و صمیمی تا چه اندازه کمرنگ شده‌اند. در شرایط کنونی، با توجه به آمار کاهش ازدواج، بسیاری از زوج‌ها تنها دو گزینه پیش‌رو دارند.

برگزاری یک جشن مجلل با فیلم‌های فرمالیته در مکان‌هایی مانند جنگل، دریا یا کویر، یا چشم‌پوشی از هرگونه مراسم و شروع زندگی مشترک تحت عنوان «ازدواج آسان». این دو گزینه صفر و صدی، تا حد زیادی نتیجه تأثیر تبلیغات رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی است که ناخودآگاه بایدها و نبایدهای یک ازدواج ایده‌آل و لوکس را در ذهن مردم تثبیت می‌کند و هرگونه عمل خارج از این چارچوب را غیرقابل‌قبول نشان می‌دهد. این پدیده در بلندمدت نه تنها برای تازه متأهلان، بلکه برای مجردها نیز تصمیم‌گیری برای ازدواج را دشوارتر و دور از دسترس تر می‌سازد.

نمونه بارز این تبلیغات و عادی‌سازی‌ها، مراسم ازدواج متین ستوده و کامران تفتی در هفته اخیر بود. این مراسم، با وجود گذشت روزهای زیاد، همچنان در اکسپلور اینستاگرام قابل مشاهده است. ازدواج این دو چهره شناخته شده، در فضای مجازی جنجال‌برانگیز شد و با انتقادهای زیادی مواجه گردید. در کنار تبریک‌ها، بسیاری از کاربران این مراسم را به عنوان «نمایش تجمل» در شرایط اقتصادی کنونی جامعه مورد انتقاد قرار دادند. به باور آن‌ها، انتشار چنین تصاویری در شرایطی که بسیاری از جوانان توان مالیِ حتی هزینه‌های اولیه ازدواج را ندارند، می‌تواند بسیار ناامیدکننده باشد و حس «سرخوردگی» را در آنان تقویت کند.

متین ستوده و کامران تفتی اولین زوجی نیستند که مراسم تشریفاتی ازدواج خود را در فضای مجازی به اشتراک می‌گذارند. پیش از این، مراسم ازدواج محمدرضا گلزار، بهرام رادان، سپند امیرسلیمانی و مونا کرمی، کیوان ساکت و شیدا خلیق، و محمد نادری نیز به صورت گسترده منتشر شده بود. این چهره‌ها احتمالاً به دلیل شهرت خود، از اسپانسرهای مختلف برای برگزاری مراسم مجلل بهره می‌برند و هزینه چندانی متحمل نمی‌شوند. اما نکته‌ای که انتقادات نسبت به کامران تفتی و متین ستوده را تشدید کرد، سابقه اجرای برنامه «وقتشه» توسط کامران تفتی بود. این برنامه پرطرفدار، با هدف ترویج ازدواج آسان تولید می‌شد و همین امر، تناقض میان حرف و عمل او را در ذهن مخاطبان پررنگ کرد.

در کنار واکنش‌های عمومی، نگاه کارشناسی نیز به این موضوع قابل‌تأمل است. سال‌هاست که جامعه‌شناسان و روان‌شناسان هشدار می‌دهند که شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه در حوزۀ ازدواج و سبک زندگی، میدان رقابت نابرابری ایجاد کرده‌اند. در این فضا، خوشبختی بیش از آنکه واقعاً ساخته شود، به نمایش گذاشته می‌شود. نمایش مکرر زندگی‌های پرزرق و برق و مراسم‌های پرهزینه، با افزایش سطح توقعات، به تدریج حس نارضایتی را در مخاطبان ایجاد می‌کند؛ پدیده‌ای که به آن «فشار مقایسه‌ای» می‌گویند. در این حالت، افراد ناخودآگاه زندگی واقعی و بدون روتوش خود را با ویترین زندگی دیگران مقایسه می‌کنند و در نهایت احساس ناکامی می‌کنند.

در مورد زندگی خصوصی سلبریتی‌ها همیشه نظرات متفاوتی وجود دارد، اما یک واقعیت انکارناپذیر است: آن‌ها در جامعه امروز تنها یک هنرمند یا مجری نیستند، بلکه به الگوهای رفتاری تبدیل شده‌اند که – خواسته یا ناخواسته – بر ذهن و رفتار مخاطبان خود تأثیر می‌گذارند؛ بنابراین، باوجوداینکه زندگی شخصی آنان حق مسلم خودشان است، بازنمایی عمومیِ این زندگی می‌تواند در بلندمدت پیام‌های اجتماعی خاصی را منتقل کند.

واکنش به ازدواج این دو هنرمند و دیگران، بیش از آنکه درباره خود جشن باشد، بازتابی از دغدغه‌های اجتماعی مردم است؛ مردمی که در شرایط اقتصادی دشوار، به تضاد بین حرف و عمل و فاصله بین واقعیت و نمایش حساس شده‌اند – تضادی که در عصر شبکه‌های اجتماعی بیش از هر زمان دیگری آشکار است.

خبرگزاری مهر