اعتماد به نفس کودکان درگروی روایت قدرت و اقتدار کشورشان

در جنگ نرم امروز، کودکانی که از هویت و قدرت ملی خود بی‌خبرند، آسیب‌پذیرترین قشرند. امیر مردانی، پژوهشگر حوزه کودک، راهکارهایی برای روایت مقاومت و پیروزی به زبان کودکانه ارائه می‌دهد.

روایت قدرت به زبان کودکانه؛ چگونه فرزندانمان را با هویت و افتخار ملی آشنا کنیم؟

در دورانی که تولید انبوه محتواهای رسانه‌ای در قالب انیمیشن، بازی و فیلم در حال شکل دادن به ذهن کودکان است، بی‌توجهی به تربیت فرهنگی و هویتی نسل آینده، می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد. امیر مردانی، تسهیلگر والد و کودک و فعال حوزه کودک و نوجوان، در این گفتگو تأکید می‌کند: روایت قدرت به کودکان، تنها بیان پیروزی‌های نظامی یا نمایش سلاح نیست، بلکه فرآیندی چندلایه و نیازمند زمینه‌سازی دقیق اخلاقی، فکری و سنی است.

او معتقد است آموزش مفاهیمی چون خیر و شر، ظالم و مظلوم، و شخصیت‌های نیک و بد از طریق داستان، انیمیشن و بازی‌های خلاقانه باید پیش‌نیاز روایت‌های بزرگ‌تر مانند مقاومت، حقانیت و قدرت باشد. به گفته مردانی، موفقیت این مسیر، مستلزم رعایت نکاتی همچون سن مخاطب، توان درک کودک، و استفاده از روایت‌های ملموس و زنده است.

زنده‌سازی روایت قدرت؛ از تجربه عینی تا نمایش قهرمانان واقعی

یکی از روش‌های مؤثر، ایجاد تجربه‌های عینی است؛ مثلاً حضور در نمایشگاه‌های فناوری نظامی یا دیدار با رزمندگانی که بتوانند با زبان ساده و مناسب با کودک، از واقعیت‌های حماسی سخن بگویند. مردانی می‌گوید: «وقتی کودک در کنار موشک‌های پیشرفته یا عکس‌های قهرمانان ملی قرار می‌گیرد، احساس افتخار و تعلق پیدا می‌کند؛ مشروط بر آن‌که از پرداختن به جزئیات خشن جنگ دوری شود و تمرکز بر نمادهای عزت، امنیت و پیشرفت علمی باشد».

قهرمانان زنده، الگویی در دسترس

برجسته‌سازی شخصیت‌های قهرمان واقعی همچون سردار حاجی‌زاده نیز از جمله روش‌هایی است که به باور مردانی باید با نمایش سادگی و مهربانی آن‌ها در کنار دستاوردهای بزرگ علمی و نظامی همراه شود. او تأکید دارد: «قهرمان، انسانی دست‌نیافتنی نیست. کودک وقتی پدر یا مربی مهربانی را ببیند که شوخ‌طبع است و درعین‌حال الگویی برای دفاع از ارزش‌هاست، تصویر قدرتمند و دلنشینی از قهرمانی در ذهنش شکل می‌گیرد.»

نقش بازی، نمایش و رسانه در تقویت هویت ملی

مردانی پیشنهاد می‌کند از نمایش‌نامه، نقش‌آفرینی، بازی‌های نمایشی و حتی برگزاری نمایشگاه‌های داستانی بهره‌گیری شود تا کودک با احساس پیروزی و همبستگی آشنا شود. به گفته او، حتی شکست نمایشی بزرگ‌ترها و تحسین کودکان در یک بازی نمادین، می‌تواند حس توانمندی و اعتمادبه‌نفس را در آن‌ها تقویت کند.

مقابله با تحریف دشمن؛ روایت واقعی با ابزارهای فرهنگی

در پایان این گفت‌وگو، مردانی با هشدار درباره نقش رسانه‌های معارض در تحریف واقعیت‌ها، خواستار برنامه‌ریزی دقیق فرهنگی شد. او تأکید می‌کند: «باید برای مقابله با جنگ نرم، انیمیشن‌ها، فیلم‌ها و داستان‌هایی تولید شود که روایت واقعی و امیدبخش از مقاومت و پیروزی را به کودکان منتقل کنند؛ بدون افراط و تحریف».

او همچنین به نقش کلیدی بزرگسالان در الگوسازی اشاره کرده و می‌گوید: «اگر بتوانیم الگوهای زنده، قابل‌لمس و مهربان از قهرمانان ملی بسازیم و در قالبی خلاقانه و متناسب با ذهن کودک ارائه دهیم، می‌توانیم فرزندانمان را با هویتی ریشه‌دار و افتخارآفرین پرورش دهیم.»

فارس