رونمایی از اسناد ۴۱۸ ساله مرتبط با نقش زنان در مشهد حرم امام رضا(ع)

زیارت نامه خوانی در حرم بر اساس اسناد موجود، نخستین شغل مربوط به زنان بوده که در دوره شاه عباس اول صفوی ایجاد شده است. همچنین می‌توان از شغل کفشبانی برای زنان نام برد.

برخی از اسناد گنجینه رضوی نیز مربوط به کمک‌های آستان قدس به زنان است، از جمله می‌توان به اسناد پرداخت مبالغی به زنان به ویژه سادات زن در دوره صفویه اشاره کرد. همچنین عریضه‌های دوره قاجار نشان‌دهنده درخواست زنان زائر برای کمک به آنها بوده است.

منتخبی از اسناد مانند اجاره‌نامه‌ها و مصالحه‌نامه‌ها نیز مربوط به فعالیت‌های اقتصادی زنان و نقش آن‌ها در خرید و فروش و اجاره املاک بوده است. همچنین اسنادی در خصوص مشکلات و مسائل زنان کارگر در آرشیو این آستان مقدس قابل بررسی است. قباله های ازدواج از دیگر اسناد موجود است که زندگی اجتماعی زنان را به تصویر می‌کشد.

بیش از ۱۰ هزار برگ سند تاریخی در آرشیو مرکز اسناد این آستان مقدس نگهداری می‌شود که فعالیت‌های زنان را در عرصه‌های مختلف جامعه و حرم رضوی در گذشته نشان می‌دهد.

قدیمی‌ترین اسناد موجود در گنجینه رضوی روایتگر نقش زنان به عنوان “واقف و ناذر” است. در واقع زنان جزو نخستین واقفان قرآن‌ها، کتاب‌ها و املاک به حرم مطهر رضوی بودند. چنان‌که شواهدی از قرن ششم هجری قمری مبنی بر وقف قرآن‌ها توسط زنان در گنجینه رضوی وجود دارد.

 الهه محبوب رییس اداره اسناد آستان قدس رضوی درباره این اسناد می گوید: «پرداخت مواجب به آغا فاطمه زیارت‌نامه‌خوان، در سال ۱۰۲۶ قمری»، «انتصاب آغا زینب و آغابیگم به سمت کفشبانی کشیک زنانه به جای خواجه نبی در سال ۱۰۶۸ قمری» و «وقف یک باب منزل در اصفهان توسط فیروزه جدیدالاسلام، در سال ۱۱۴۷ قمری»، از جمله این اسناد تاریخی است که رونمایی شد.

فارس