آیا صدای رهبر انقلاب هم برای حمایت از زنان کافی نیست؟

با وجود تأکیدهای مکرر رهبر انقلاب بر رفع ستم از زنان و تدوین قوانین بازدارنده، لایحه حمایت از زنان بار دیگر از دستور کار خارج شد و ماهیت آن تغییر یافت.

زهرا بهروز آذر، معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری در رابطه با درخواست استرداد این لایحه گفته است: «این لایحه نه تنها نامش با حذف واژه «خشونت» به لایحه «حفظ کرامت و حمایت از زنان و خانواده» تغییر پیدا کرده، بلکه از نظر محتوا نیز به خاطر تغییرات مهم و حذف برخی از مواد، ماهیت آن از هدف و رویکرد اولیه فاصله گرفته است.»

فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت نیز معتقد است که بررسی این لایحه در مجلس با رویکرد غیرقضایی باعث تغییرات ماهوی جدی در متن لایحه دولت شد و حتی نام آن هم تغییر کرد. مسأله خشونت در آن بسیار کمرنگ شده و از ذات اصلی‌اش که حمایت از زنان در برابر خشونت است، فاصله گرفته است.

همه این‌ها در حالی است که رهبر انقلاب بارها بر موضوع «رفع ستم‌زدگی از زنان» در کنار «جایگاه خانه و خانواده» تأکید کرده‌اند.

رهبر انقلاب در آخرین اظهارات خود با اشاره به در جریان تصویب بودن قانونی در مجلس، تصریح کردند: «این قانون باید دنبال شود و ما هم سفارش می‌کنیم تا مجازات سنگینی برای مردانی که امنیت خانه را برای زنان از بین می‌برند، تعیین شود».

زورگویی ممنوع!

کتایون مصری، عضو هیئت مدیره انجمن ایرانی مطالعات زنان اظهار می‌کند: «از سال‌ها قبل رهبر انقلاب در زمان‌های مختلف و در دیدار با زنان بر لزوم ارائه الگویی که جایگاه زنان را به یک جایگاه تراز مدنظر اسلام تبدیل کند، تأکید داشته‌اند.»

وی ادامه می‌دهد: «تأکید رهبر انقلاب بر موضوع ظلم به زنان در خانواده و برطرف کردن این ظلم، خود گواه ستم‌هایی است که در محیط خانواده و حتی در جامعه بر زنان می‌شود.»

این پژوهشگر حوزه زنان و جنسیت می‌گوید: «رهبر انقلاب همواره در حوزه زنان بر چند موضوع اساسی توجه داشته‌اند که اولین آن‌ها در مورد ضعف قوانین به‌خصوص قوانین حوزه خانواده است که زن را در جایگاه ضعف قرا می‌دهد و به مرد اجازه زورگویی می‌دهد. این واژه دقیقاً عبارتی است که رهبری به کار برده‌اند.«

بهترین نقشه راه برای تدوین برنامه‌ها

عضو هیئت مدیره انجمن ایرانی مطالعات زنان تصریح می‌کند: «متأسفانه در بسیاری از موارد، زن اگر توسط مرد به قتل برسد، به دلیل اینکه باید خانواده ولی‌دم دیه سنگینی پرداخت کنند یا به‌خاطر اینکه مرد خودش ولی‌دم است، به‌راحتی از خون یک زن می‌گذرند و قاتل مجازات نمی‌شود.»

مصری خاطرنشان می‌کند: «وظیفه مسئولان اجرایی، فراکسیون زنان مجلس، سیاست‌گذاران و همچنین معاونت امور زنان و خانواده برای مسئله‌شناسی حوزه زنان بسیار سنگین است. همه حوزه‌هایی که در حاکمیت موضوع زنان را مورد  بررسی قرار می‌دهند، باید این نقشه راه را مدنظر قرار دهند و کلیدواژه‌هایی را در این زمینه استخراج کنند.«

نویسنده و پژوهشگر حوزه زنان و جنسیت می‌گوید: «بعد از ۴۷سال به تراز مدنظر اسلام رسیدن جایگاه زنان، خواسته زیادی نیست و اینکه چرا تا به امروز نتوانسته‌ایم به این مرحله برسیم یا این‌قدر حرکتمان آهسته بوده، به آسیب‌شناسی نیاز دارد.»

خشونت جنسی علیه زنان در محیط کار

یک جامعه‌شناس نیز «خشونت علیه زنان» را اینگونه تعریف می‌کند: «هر نوع رفتار خشونت‌آمیز که با آسیب جنسی، عاطفی، جسمی و رنج زنان همراه ‌شود؛ رفتاری که می‌تواند با سلب مطلق اختیار و آزادی و تهدید انجام شود و در جمع یا به‌ طور پنهانی رخ دهد.»

شهلا کاظمی‌پور می‌گوید: «خشونت در قرن ۲۰ میلادی، از وجه توده‌ای برخوردار شده و قابل مقایسه با قبل از آن نیست. خشونت در این دوره از انحراف فناوری به سوی نظامی‌گری رفته و در اشکالی مانند تهدید و تحقیر زن توسط همسر، آزار جنسی در محل کار و بدسرپرستی فرزندان ظاهر می‌شود.»

نکته قابل توجه این است که بیشتر خشونت‌هایی که علیه زنان در محیط رخ می‌دهد، از نوع خشونت‌های جنسی است.

این جامعه‌شناس تصریح می‌کند: «براساس آمارهای سازمان بین‌المللی کار، با توجه به دامنه گسترده ارتکاب خشونت علیه زنان در محیط کار، یکی از دغدغه‌های مهم این سازمان، موضوع ارتکاب خشونت و آزارهای جنسی علیه زنان در محیط کار است.«

وی ادامه می‌دهد: «آزار جنسی پیامدهای مختلف و مستمری برای قربانی، محل کار و جامعه دارد. شخص آسیب‌دیده ممکن است سلامت روانی خود را از دست بدهد و مجبور به انزوا و گوشه گیری شود.»

کاظمی‌پور تصریح می‌کند: «در نتیجه، سازمان از افراد کارآمد تهی و بازدهی کار کاهش می‌یابد. کاهش در نیروی کار و بازدهی کار، رونق اقتصادی و عواید عمومی را در جامعه کم رونق می‌کند. همچنین دموکراسی که لازمه آن، مشارکت تمام افراد جامعه در فرایندهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است، دچار آسیب می‌شود.«

این جامعه‌شناس ادامه می‌دهد: «بی‌تردید یکی از مشکلات جدی جوامع سکولار-لیبرال امروز فاصله گرفتن از موازین اخلاقی است. در حقیقت وقتی جامعه بین‌المللی تنها تمرکز خود را بر موضوع «تساوی و برابری» بدون توجه به موازین اخلاقی معطوف می‌کند، یکی از آثار سوء ناکارآمدی‌های ناشی از آن، پیدایش جرایمی از نوع آزار و اذیت زنان خواهد بود.»

وی تاکید می‌کند: «در نتیجه موضوع خشونت علیه زنان را نمی‌توان از یک منظر خاص مورد بررسی قرار داد، با این وجود می‌توان گفت قبل از اینکه ابعاد حقوقی پیدا کند، از ابعاد اخلاقی برخوردار است و دوری جوامع از مرزهای اخلاقی، خشونت را افزایش می‌دهد. شاهد این ادعا پرونده‌های قضایی است که نشان می‌دهد منشأ هر خشونتی یک گام دور شدن از موازین اخلاقی است.»

کاظمی‌پور خاطرنشان می‌کند: «حال اگر این خشونت در برابر جنسیتی باشد که از قدرت کمتری برخوردار است، دور شدن از موازین اخلاقی بیشتر رخ می‌دهد، چراکه جوانمردی و مردانگی نیز زیر سؤال می‌رود.«

قدس آنلاین