چالش های فارغ التحصیلان رشته مطالعات زنان

به گزارش جهان بانو، طی نشستی که با حضور رئیس فراکسیون زنان و خانواده مجلس شورای اسلامی، دانشجویان و اساتید دانشگاه الزهرا (س) برگزار شد، کاستی‌ها، فرصت‌های پیش رو و مشکلات رشته مطالعات زنان و خانواده مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

میرحسینی، مدیر گروه مطالعات زنان و خانواده دانشگاه الزهرا در ابتدا به ارائه توضیحاتی در رابطه با این رشته پرداخت. وی اظهار کرد: دانشجویان این رشته ۱۴۵ واحد دروس تخصصی را در دانشگاه ها می‌گذرانند. مباحث ارائه شده از نظر علمی غنی و پربار است و امکان استفاده از تخصص این دانشجویان در مشاغل مرتبط وجود دارد.

وی تصریح کرد: یکی از موانع پرداختن به رشته مطالعات زنان و خانواده قضاوت و برچسب‌زنی توسط برخی مسئولین و جامعه است. اشتغال و بازار کار یک مساله اساسی در رشته مطالعات زنان است که متاسفانه به این موضوع آن طور که باید و شاید پرداخته نشده است. خانواده‌ها مراجعه کنندگان اصلی مدارس محسوب می‌شوند و در راس آنان بانوان قرار دارند. بنابراین هر جا که موضوع خانواده مطرح می‌شود، حضور فارغ التحصیلان این رشته مفید و تاثیرگذار خواهد بود.

مدیر گروه مطالعات زنان و خانواده دانشگاه الزهرا افزود: برخلاف رشته مطالعات زنان و خانواده کانون صنفی رشته‌های حقوق بسیار قوی است و به همین دلیل افراد فارغ التحصیل در این رشته در رشته‌های مختلف مشارکت بالایی دارند و این مسئله‌ای است که باید به آن توجه شود. امکان جذب کارشناس نفقه و مشاور برای فارغ التحصیلان مطالعات زنان و خانواده تا سال ۱۴۰۰ وجود داشت. با این وجود این مورد از سال گذشته حذف گردید و فارغ التحصیلان مدیریت خانواده جایگزین فارغ التحصیلان این رشته شدند و در نتیجه دانش آموختگان مطالعات زنان مورد بی توجهی قرار گرفتند.

همچنین یکی از دانشجویان رشته مطالعات زنان و خانواده دانشگاه الزهرا به لزوم تعریف رشته مطالعات زنان و خانواده در سطح آموزش و پرورش به عنوان مشاور و کارشناس اشاره کرد و گفت: در حال حاضر به کار گیری بانوان در سه سطح یعنی دبیر علوم اجتماعی، امدادگری در مدارس استثنایی و امور بانوان انجام می‌شود، در حالی‌که امکان جذب بانوان فارغ التحصیل این رشته در مدرسه ها وجود دارد و به کار گیری آنان به عنوان مشاور در مدارس می‌تواند به تسهیل امر آموزش و پرورش برای دانش‌آموزان و خانواده‌های آن ها کمک کند. همانطور که می‌دانید خانواده‌های بسیاری وجود دارند که به دلیل عدم توانایی مالی و یا عدم اطمینان به مشاور مراجعه نمی‌کنند، در حالی که مدیر و مشاور مدرسه مورد وثوق و اطمینان آن هاست.

این دانشجو خواستار بسترسازی برای استخدام فارغ التحصیلان این رشته درتمامی پست‌های مدیریتی و یا به عنوان مشاور در مدارس دخترانه به دلیل پربار بودن دروس این رشته در روانشناسی، حقوق و جامعه‌شناسی شد.

همچنین یکی دیگر از دانشجویان رشته مطالعات زنان و خانواده دانشگاه الزهرا بیان کرد: فارغ التحصیلان این رشته به عنوان کارورز در دادگستری‌ها استخدام نمی‌شوند. با وجود اینکه صحبت هایی در ارتباط با این رشته و امکان جذب فارغ التحصیلان آن به عنوان کارورز در دادگستری مطرح شده است، این موضوع صحت نداشته و چنین فرصت شغلی در عمل در اختیار دانش آموختگان این رشته قرار داده نمی‌شود.

این دانشجو در ادامه با بیان اینکه محدودیت‌هایی برای فارغ التحصیلان رشته مطالعات زنان و خانواده به منظور ادامه تحصیل در مقطع دکترا وجود دارد، گفت: فارغ التحصیلان این رشته تنها می‌توانند در دانشگاه غیرانتفاعی ادیان و مذاهب و دانشگاه دولتی تربیت مدرس در مقطع دکتری تحصیلات خود را ادامه دهند.

این دانشجو در بخش دیگری از سخنان خود از ورود رشته مطالعات زنان و خانواده به آزمون استخدامی ابراز خرسندی کرد و افزود: با این وجود جذب و استخدام فارغ‌التحصیلان مطالعات زنان در شهر‌های مختلف بسیار کم است.

در ادامه قاسم پور، رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی نسبت به پیگیری امکان ادامه تحصیل در مقطع دکترای رشته مطالعات زنان و خانواده در دانشگاه‌های دولتی قول همکاری داد و خاطر نشان کرد: به عنوان نماینده مجلس شورای اسلامی خود را نماینده دانشجویان می‌دانم و در راستای حل مشکلات آن‌ها تلاش می‌کنم.

همچنین وی در رابطه با عدم دسترسی فارغ التحصیلان رشته مطالعات زنان و خانواده به مشاغل دولتی و پست‌های امور بانوان بیان کرد: این مشکل ناشی از نبود جایگاه ساختاری در پُست‌های مرتبط با امور زنان در دستگاه‌های اجرایی است.

رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی مشکلات پیش روی رشته مطالعات زنان و خانواده را عدم خلق ایده‌های خلاقانه برای جامعه هدف، عدم وجود و ضعف حلقه میانی به صورتی که کنشگر‌ها عهده دار حل مسائل اجتماعی شوند، کنشگری ضعیف برخی از فعالان حقوق زن، ترجیح سیستم‌ها بر انتخاب فارغ التحصیلان رشته‌های روان‌شناسی، جامعه شناسی و سایر رشته‌ها به جای انتخاب فارغ التحصیلان مطالعات زنان و خانواده و ضعف نظام آموزشی در رشته مطالعات زنان و عدم وجود نظام آموزشی مسئله‌محور عنوان کرد.

در ادامه یکی دیگر از دانشجویان رشته مطالعات زنان و خانواده دانشگاه الزهراء ضمن اشاره به بی اطلاعی مسئولین از نیاز‌های بانوان و عدم اینده‌پژوهشی در این حوزه افزود: مسائلی که بانوان با آن روبرو هستند در حال حاضر جنبه حقوق بشری پیدا کرده است و این موضوعی است که کشورمان در آینده بیش از پیش با آن مواجه خواهد شد. در موارد بسیاری دانشجویان رشته حقوق خانواده بر دانشجویان رشته مطالعات زنان ارجحیت داده می‌شوند. همچنین در اولویت قرار نداشتن ادامه تحصیل دانشجویان دکتری رشته مطالعات زنان و خانواده در دانشگاه‌های دولتی کم لطفی در حق فارغ التحصیلان این رشته محسوب می‌شود.

قاسم‌پور رئیس فراکسیون زنان مجلس در پاسخ به این دغدغه ها بیان کرد: لازم است که امکان ادامه تحصیل در رشته مطالعات زنان و خانواده تا مقطع دکترا در دانشگاه‌های دولتی فراهم شود و در اولویت قرار بگیرد. با این وجود این موضوع که مشاهده می‌کنیم این امکان در دانشگاه غیر انتفاعی ایجاد شده، نشان دهنده نوعی تعارض است.

وی افزود: وقتی امکان راه اندازی یک رشته تحصیلی در مقطع دکترا در دانشگاه‌های دولتی وجود دارد چرا دانشجو باید با پرداخت وجوه بالا در دانشگاه‌های غیرانتفاعی تحصیل کند.

همچنین بدره، عضو هیئت علمی دانشگاه الزهرا نیز با بیان اینکه اکتیویسم و کنشگری اجتماعی، مبحث قابل توجهی در رشته مطالعات زنان و خانواده است، گفت: جامعه ایران صنف محور است و احقاق حقوق از طریق اصناف امکانپذیر است؛ از این رو دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته مطالعات زنان و خانواده برای پیگیری مسائل و مطالبات شان باید نسبت به ایجاد کانون صنفی اقدام کنند.

همچنین ثمنی عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق دانشگاه الزهراء به عدم آشنایی بسیاری از مشاوران با مسائل و مشکلات زنان اشاره کرد و افزود: ایجاد فرصت مطالعاتی اساتید به همراه دانشجویان کارشناسی ارشد، ایجاد بسته‌های آموزشی برای دانشجویان، جذب دانشجویان علاقه‌مند به پژوهش و جذب به عنوان مشاور حقوق کودک از جمله اقداماتی است که می‌توان در رابطه با رشته مطالعات زنان و خانواده پیگیری کرد.

مهجوریت و ناشناخته بودن رشته مطالعات زنان و خانواده، حجیم بودن مطالب و دروس، عدم وجود رشته مطالعات زنان و خانواده در بسیاری از دانشگاه‌های مطرح کشور، بلاتکلیفی دانشجویان رشته مطالعات زنان و خانواده پس از فارغ التحصیلی، جذب و استخدام نیروی غیر متخصص و غیرمرتبط در بخش‌های مربوط به امور بانوان در ادارات دولتی و جذب حداقلی و معدود دانشجویان مطالعات زنان در سطح کارشناسی و تحصیلات تکمیلی توسط دانشگاه‌ها از دیگر موانع و مشکلاتی بودند که توسط دانشجویان مطالعات زنان و خانواده دانشگاه الزهراء مطرح شدند.