ماجرای تعویض بیلبورد «زنان سرزمین من» چه بود

صرفا برای طراحان و مجریان این بیلبورد نباید خرده گرفت و اگر کمی منصفانه به این تابلو نگاه کنیم، بسیاری از امثال من و شما نیز در چنین پازل ذهنی گرفتار هستیم و یا حداقل به افکار عمومی که می‌رسیم، خلاف حتی اعتقاد علمی و سواد هنری مان شبیه این بیلبورد را به عموم مردم عرضه می‌کنیم.

تعریف ما از مفاخر و مشاهیر سلبریتی زده شده و همین تصور سلبریتی زده را به مردم القا کردیم و به آنها هم ظلم کرده‌ایم. بدتر آنکه در میان سلبریتی‌ها و به خصوص هنرمندان، بازیگران را بیشتر از بقیه سهم داده‌ایم. دوباره به تعداد تصویر بازیگران زن در بیلبورد خبرساز نگاه کنیم، حتی میانگین کمی آنها هم بیشتر از بقیه اقشار زنان افتخار آفرین هست. در حالیکه همین الان ما زنانی داریم که در حوزه صنایع دستی در جهان بی‌نظیر هستند و رتبه‌های واقعی هنری جهانی دارند و مثل برخی بازیگران سیاسی به آنها جایزه داده نشده است. سهم این هنرمندان واقعی از این تابلو کجاست؟ کشورهای غربی در برجسته سازی مفاخر خود از ابتدا سخت گیری‌های دارند که ما کمتر از آن بهره مند هستیم. این سخت گیری‌ها از ارزیابی پایبندی افراد به وطن و اصول فرهنگی تمدن غربی تا ارزیابی سخت گیرانه تخصصی در همان حوزه مورد فعالیت فرد را شامل می‌شود. آنها بیشتر  سلبریتی‌ها و یا بازیگران خود را به عنوان مفاخر فرهنگی خود معرفی نمی‌کنند بلکه نهایتا به عنوان یک ابزار تبلیغاتی و نفوذ نرم در جوامع دیگر استفاده می‌کنند. ضمن اینکه اگر بازیگران خود را به عنوان مفاخر فرهنگی هم معرفی کنند، متناسب با سطح سخیف و ضعیف پایه‌های فرهنگی خودشان هست و فرهنگی در حال حاضر فاخرتر از این برای عرصه به جهان ندارند.

اما ما نیز در کشور خودمان در به کار بردن واژه هنرمند نیز ولخرجی کرده‌ایم و با آن سبک برخورد کرده‌ایم. برای برجسته ترین نقاشان، مجسمه سازان، طراحان فرش، معماران، خلق کنندگان صنایع دستی و… تنها به اساتید آنها هنرمند گفته‌ایم ولی به بازیگران که رسیده‌ایم، همه‌شان را هنرمند خطاب کرده‌ایم. به این هم بسنده نکرده‌‌ایم، هنر بازیگری را هم سخیف کرده‌ایم، سینمای که چند بازیگر زن و مرد جوان هم شکل و هم قیافه در آن قرب بیشتری از بازیگران بزرگی داشته باشند که ده‌ها نقش تاریخی و پیچیده اجتماعی و فرهنگی را بازی کرده، قطعا هنر بازیگری نیز در آن سیر نزولی داشته است. اساسا به سینمای که سیاست‌زده‌ترین چهره‌ها در آن بیشتر برجسته شدند، باید به رتبه هنری آن به دیده شک نگاه کرد. اگر جامعه ایران از دو قطبی‌های کاذب سیاسی و فرهنگی کمی بیرون می‌آمد، می‌دیدیم که نمره مردم نیز به بسیاری از بازیگران تغییر می‌کرد.

اگر ساختار فرهنگی و هنری غرب در تقابل فرهنگی با ایران نبود، حتما بسیاری از جوایزی که به بازیگران ایرانی داده شده را نمی‌دادند و اگر قرار بود هم جایزه بدهند چه بسا به بازیگران دیگری در ایران و به خاطر بازی موفق در نقش های به مراتب فاخرتر و هنرمندانه‌تر داده می‌شد. 

امروز اگر جامعه هنری را به بازیگران تقلیل بدهیم حتما به تاریخ و عظمت هنر ایران هم ضربه زده‌ایم و بدتر از آن اگر در معرفی مفاخر عوام‌زده عمل کنیم حتما به تمدن ایران  زمین ضربه زده‌ایم.

فارس