شکوفایی زن ایرانی در سینما و تئاتر: از ۱۴۰ به ۱۱۴۰ هنرمند رسیدیم

حضور زنان در سینما و تئاتر ایران روزبه‌روز گسترده‌تر می‌شود و جشنواره لوتوس نقش مهمی در حمایت و معرفی هنرمندان زن دارد.

نشست خبری اولین دوره جشنواره فیلم و تئاتر «لوتوس» (جایزه پروین اعتصامی) روز گذشته در سالن رازی مرکز همایش‌های بین‌المللی جزیره کیش برگزار شد. این جشنواره که پیش‌تر با نام جشنواره فیلم پروین اعتصامی و جشنواره تئاتر خوشه پروین شناخته می‌شد، از امسال با عنوان «لوتوس» ادامه خواهد یافت و تمرکز ویژه‌ای بر ارج نهادن به فیلمسازان زن و بانوان عرصه تئاتر دارد.

محمدحسین لواسانی، مدیر روابط عمومی جشنواره، در آغاز نشست ضمن قدردانی از جانفشانی مدافعان کشور، به سابقه برگزاری هشت دوره ویژه فیلم و یک دوره ویژه تئاتر این جشنواره اشاره کرد و گفت: «این رویداد تلاش می‌کند تا مقام و ارزش زنان هنرمند این سرزمین را بیش از پیش به رسمیت بشناسد و از سال ۱۴۰۴ با نام لوتوس برگزار شود.»

نسیم رفیعی، مجری مراسم، درباره تغییر نام جشنواره توضیح داد: «گل نیلوفر یا لوتوس که از دل گل و لای رشد می‌کند، نمادی از مقاومت و شکوفایی است و انتخاب این نام نشان‌دهنده نگاه عمیق و دغدغه‌مند دبیر جشنواره نسبت به زنان هنرمند ایرانی است.»

مازیار رضاخانی، بنیان‌گذار و دبیر جشنواره، در ادامه به ویژگی‌های «لوتوس» اشاره کرد و گفت: «این نخستین جشنواره در ایران است که به توانمندسازی زنان اختصاص دارد و شهریور ۱۴۰۴ در کیش برگزار خواهد شد. حضور مردان در جشنواره آزاد است، مشروط به اینکه موضوع اصلی آثارشان درباره زنان باشد.»

رضاخانی همچنین به نقش محوری زنان در تربیت و هویت‌سازی جامعه اشاره کرد و افزود: «زنان به عنوان محور اصلی خانواده، جایگاه ویژه‌ای در هنر بومی کشور دارند که باید ستوده و قدر دانسته شود.»

رئیس هیئت داوران جشنواره، خانم پناهی‌ها، نیز بر اهمیت پرداختن به آسیب‌های اجتماعی و نقش زن در تحکیم بنیاد خانواده تاکید کرد. یکی از اهداف بنیادین جشنواره «لوتوس» تبیین نقش زنان در پایداری و تقویت خانواده است؛ موضوعی که مورد توجه ویژه مقام رهبری نیز قرار دارد.

مازیار رضاخانی، دبیر جشنواره لوتوس، در نشست خبری این رویداد اعلام کرد که در دوره اول جشنواره، ۱۴۰ فیلمساز زن حضور داشتند، اما در حال حاضر تعداد فیلمسازان زن فعال در ایران به ۱۱۴۰ نفر افزایش یافته است. وی افزود که در سه دوره نخست یادواره پروین، حضور هنرمندان مرد در جشنواره ممنوع بود، اما از دوره‌های بعد با تصویب شورای سیاست‌گذاری، مردانی که آثارشان درباره زنان بود نیز اجازه حضور در جشنواره را یافتند. با این حال، جوایز اصلی همچنان توسط زنان به دست آمده است.

رضاخانی همچنین به پیش‌بینی دریافت بیش از سه هزار اثر در بخش سینما اشاره کرد و گفت: «با توجه به وقفه‌ای نزدیک به یک دهه در برگزاری این جشنواره، انتظار داریم تعداد آثار ارسالی به دبیرخانه رشد قابل توجهی داشته باشد.»

وی درباره بخش تئاتر جشنواره که با عنوان خوشه پروین در دی‌ماه گذشته برگزار شد، اظهار داشت: «در این دوره ۴۰ گروه دعوت شدند و جشنواره نقش مهمی در توانمندسازی زنان ایفا کرده است. اکنون در حوزه‌های مختلف سینما و تئاتر حدود پنج هزار زن موفق فعالیت می‌کنند.»

دبیر جشنواره لوتوس در ادامه به اهمیت جایزه پروین اعتصامی پرداخت و گفت: «این جایزه فضایی فراهم کرده تا زنان بتوانند وارد حوزه تهیه و تولید آثار شوند. با توجه به حمایت‌ها و تجربه هشت دوره گذشته، انتظار داریم جشنواره با نام جدید «لوتوس» خروجی‌های قابل توجهی داشته باشد.»

رضاخانی در پایان سخنان خود با اشاره به بیت معروف پروین اعتصامی «هر بلائی کز تو آید، رحمتی است، هر که را فقری دهی، آن دولتی است»، افزود: «این بیت بیانگر رابطه انسان با خدا است و پروین اعتصامی در ادبیات فارسی جایگاهی ویژه دارد.»

پس از سخنان دبیر جشنواره، علی حسن‌لو، معاون گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش، به اهمیت برگزاری رویدادهای فرهنگی در جزیره کیش پرداخت و گفت: «میزبانی رویدادهای بزرگ، به ویژه جشنواره‌هایی مانند لوتوس، به عنوان اقدامی راهبردی در توسعه گردشگری جزیره شناخته می‌شود. هدف ما برگزاری ۵۲ رویداد در سال است تا گردشگران تجربه‌ای منحصر به فرد داشته باشند.»

حسن‌لو ادامه داد: «جشنواره لوتوس با تمرکز بر اهمیت زنان هنرمند، فرصت مهمی برای معرفی و حمایت از آنان است. این جشنواره با نام شاعر بزرگ پروین اعتصامی گره خورده که در نقد اخلاق اجتماعی و پرسشگری جایگاه ویژه‌ای دارد. هنوز جامعه ما به درستی با شخصیت این شاعر آشنا نشده است و جشنواره می‌تواند در این زمینه نقش کلیدی ایفا کند.»

وی در پایان با اشاره به مشکلات پیش روی زنان هنرمند در گذشته اظهار کرد: «امیدواریم مسیری فراهم شود که زنان در عرصه هنر بهتر از پیش فعالیت کنند.»

پانته‌آ پناهی‌ها، رئیس هیئت داوران جشنواره لوتوس، در ابتدای صحبت‌های خود گفت: «مسئولیت داوری در این جشنواره بسیار سنگین است و تلاش خواهم کرد بهترین قضاوت ممکن صورت گیرد.» او افزود که هیئت داوران بخش‌های سینما و تئاتر شامل هفت تا نه نفر خواهند بود و پیشنهاد داد جوایز متنوعی در جشنواره لحاظ شود.

پناهی‌ها توضیح داد: «علاوه بر جوایز معمول جشنواره‌ها، جوایز خاصی در لوتوس پیش‌بینی شده است که از جمله آن‌ها می‌توان به جایزه «طوبی» اشاره کرد که به نقش زنان در کاهش جرم و جنایت می‌پردازد، و جایزه «چشمه» که مربوط به استعدادهای نوظهور و درخشان است.»

رئیس هیئت داوران اضافه کرد: «جایزه ویژه جشنواره که به دلیل محل برگزاری آن در جزیره کیش در نظر گرفته شده، جایزه «خلیج فارس» است که به آثار مرتبط با جزایر خلیج فارس اهدا می‌شود.»

پناهی‌ها در پایان گفت: «این جایزه ویژه مبلغ ۲۰۰ میلیون تومان است که به منظور حمایت از ساخت اثر بعدی هنرمندان به برندگان تعلق خواهد گرفت.»

نشست خبری اولین دوره جشنواره فیلم و تئاتر لوتوس (جایزه پروین اعتصامی) در سالن رازی مرکز همایش‌های بین‌المللی جزیره کیش برگزار شد. این جشنواره با حضور مازیار رضاخانی دبیر جشنواره، پانته‌آ پناهی‌ها رئیس هیئت داوران، محمد دشت‌گلی رئیس هیئت انتخاب بخش تئاتر، علی حسنلو معاون گردشگری سازمان منطقه آزاد کیش، امین بنیاب مدیرعامل آریا تدبیر کیش و نازنین فاتحی مدیر گروه تاپ تورز برگزار گردید.

محمد دشت‌گلی رئیس هیئت انتخاب بخش تئاتر در این نشست با اشاره به جایگاه رسانه به عنوان پل ارتباطی بین هنرمندان و مردم گفت: جشنواره پروین اعتصامی پس از یک دهه و هشت دوره فعالیت، با رویکرد «خوشه پروین» به حوزه تئاتر پرداخت که این رویکرد باید به فال نیک گرفته شود؛ چرا که تئاتر سرچشمه هنرهای نمایشی است. وی افزود در جشنواره لوتوس ورک‌شاپ‌های هنرهای نمایشی با حضور حداکثر سه نفر در هر گروه و دکورهای پرتابل برگزار خواهد شد و تلاش می‌شود سالن‌های بلک‌باکس نیز آماده بهره‌برداری شوند. دشت‌گلی ابراز امیدواری کرد که این رویداد در کنار آب‌های نیلگون خلیج همیشه فارس اتفاقی خوشایند برای بانوان سرزمین باشد.

علی حسنلو معاون منطقه آزاد کیش نیز تصریح کرد که تا تیر ۱۴۰۴ سالن بلک‌باکس در جزیره کیش آماده بهره‌برداری خواهد شد و بلک‌باکس دیگری نیز پیش از آغاز جشنواره راه‌اندازی می‌شود.

مازیار رضاخانی دبیر جشنواره لوتوس با اشاره به بخش‌های مختلف جشنواره اظهار داشت: جشنواره لوتوس در چهار بخش برگزار می‌شود و ۲۰ جایزه اصلی با مجموع مبلغ دو میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. علاوه بر تندیس و دیپلم افتخار، در بخش فیلم کوتاه جایزه «ترمه» برای آثار ساخته شده از سال ۱۴۰۰ به بعد اهدا خواهد شد. همچنین در بخش مهمان، پنج فیلم بلند حضور دارند که در رقابت داوری شرکت نمی‌کنند.

رضاخانی افزود که در حوزه مسئولیت اجتماعی، زنانی که خودسرپرست، کارآفرین یا فداکار هستند شناسایی و تقدیر خواهند شد و این جشنواره این وظیفه را به خود می‌داند. وی ضمن قدردانی از پانته‌آ پناهی‌ها برای پذیرش ریاست هیئت داوران دو بخش تئاتر و سینما، اعلام کرد که در بخش اصلی داوری، ۱۰۰ فیلم و ۲۰ گروه تئاتری با حضور ۶۰ نفر به جزیره کیش خواهند آمد.

در پایان نشست، دبیر جشنواره لوتوس با اعلام یک خبر ویژه گفت: مجموعه رویال ماریوت کیش، اصغر فرهادی را برای برگزاری یک ورک‌شاپ رایگان به جزیره کیش دعوت خواهد کرد.

این نشست خبری نخستین دوره جشنواره فیلم و تئاتر لوتوس، با محوریت ارج نهادن به زنان هنرمند و حمایت از هنرهای نمایشی در جزیره کیش برگزار شد.

تسنیم