در یادداشت فرهنگی جهان بانو بخوانید:

یلدا؛ نسل به نسل در آغوش مهربانانه حافظان سنت ملی

زنان به عنوان حافظان آیین‌ها، همواره کوشیده‌اند تا آداب و رسوم ملی، به خصوص در رویدادهای ویژه مانند شب یلدا را زنده و پویا نگه‌دارند.

شب یلدا، این جشن باشکوه باستانی و نمادین، تنها یک شب طولانی و سیاه نبوده، بلکه فرصتی مغتنم برای ملاقات صمیمی خانواده‌ها، یادآوری ارزش‌های بنیادی فرهنگی، و تجلی ملموس عشق و محبت بی‌دریغ میان افراد خانواده است.

در این شب، همگی اعضای خانه دور هم جمع می‌شوند تا ایام سپری شده را گرامی داشته و میراث فاخر فرهنگی را به نسل‌های آینده منتقل کنند. در این فرآیند ملی، زنان نقش مهم و غیرقابل انکاری ایفا می‌کنند.

ارزش‌های پایدار شب یلدا

شب یلدا در مقام زادروز خورشید و به تعبیری، غلبه نور بر ظلمت، حامل پیام‌های هنرمندانه و ارزش‌های اخلاقی عمیق فرهنگی است.

 گردآمدن خانواده‌ها در این شب، نماد ماندگار همبستگی، محبت صادقانه و احترام متقابل به بزرگ‌ترهاست. در این مراسم سنتی، زنان به مثابه کانون اصلی خانواده‌ها، نقش اثربخش و مهمی در برگزاری فراموش‌نشدنی این شب خاطره‌انگیز و حفظ ارزش‌های انسانی آن دارند.

نقش زنان در حفظ سنت‌ها

زنان به عنوان حافظان آیین‌ها، همواره کوشیده‌اند تا آداب و رسوم ملی، به خصوص در رویدادهای ویژه مانند شب یلدا را زنده و پویا نگه‌دارند.

 آن‌ها با عشق پرشور و دقت هوشیارانه، سفره‌های رنگین یلدا را تزیین نموده، میوه‌های خوشمزه و تنقلات سالم و متنوع را آماده می‌سازند و داستان‌های الهام‌بخش و حكايت‌های جذاب قدیمی را برای فرزندان روایت می‌کنند.

این فعالیت‌ها نه تنها یادآور سنت‌های آیینی سرزمین ما است، بلکه فرصتی ناب برای آموزش موثر ارزش‌های اصیل خانوادگی و هویتی به نسل بعدی نیز تلقی می‌شود.

انتقال خلاقانه ارزش‌ها به نسل آینده

با عنایت به اینکه زنان در خانواده‌ها در قامت مربیان نخستین فرزندان شناخته می‌شوند، انتقال هدفمند ارزش‌ها به نسل آینده در دستان توانای آن‌هاست.

آنها با نهادینه‌سازی عمیق آداب خاص و رسوم دیرینه فرهنگی در زندگی روزمره، فرزندانشان را با هویت ملی و فرهنگی معتبری آشنا می‌سازند.

برای نمونه، همزمان با شب یلدا، داستان‌های  کهن و حماسی پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها، یا نقل قول‌های آموزنده و مشهوری  درخصوص خانواده و محبت بی‌پایان،به واسطه زنان به نسل جدید منتقل می‌شود.

چالش‌هایی متنوع که زنان با آن مواجه‌اند

با وجود نقش محوری زنان در حفظ متعهدانه سنت‌ها و ارزش‌ها، چالش‌هایی پیچیده نیز در این مسیرفرهنگی وجود دارد. تغییرات چشمگیر اجتماعی، شتاب بی‌وقفه زندگی مدرن و مشغله‌های روزمره ممکن دارد موجب فراموشی آداب و آیین‌های سنتی شود.

 همچنین، شبکه‌های گسترده اجتماعی و فضای نامحدود مجازی، تأثیرات شگرف مثبت و منفی بر روند انتقال مسئولانه سنت‌ها و ارزش‌ها دارند که زنان باید به درستی با آن‌ها رویاروشوند.

راهکارهای کارآمد برای تقویت نقش زنان در حفظ سنت‌ها

۱.آموزش و آگاهی: برگزاری موفق کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی برای زنان در مورد اهمیت حفظ مستمر سنت‌ها و نحوه مناسب انتقال فراگیر آن‌ها به فرزندان

۲.ایجاد فضایی شاداب و پویا برای خانواده: تشویق به برگزاری باشکوه دورهمی‌های گرم و صمیمی خانوادگی در شب‌های یلدا و دیگر جشن‌ها تا ارزش‌های دیرینه فرهنگی به یادگار بماند.

۳.استفاده از رسانه‌ها: تبلیغ جذاب سنت‌ها از طریق رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی به منظور آگاهی‌بخشی منطقی و جلب توجه کافی نسل جدید.

۴٫ ایجاد ارتباط جامع بین نسل‌ها: تشویق انگیزشی به گفت‌وگو و تبادل نظردوستانه بین بزرگ‌ترها و جوان‌ترها تا تجربیات ارزشمند و دانش‌های ماندگار قدیمی به نسل‌های جدید انتقال یابد.

با این تفاسیر، نقش مدبرانه زنان در حفظ مثبت و تداوم رسوم اجتماعی و فرهنگی و انتقال موثر ارزش‌ها به نسل آینده در خانواده از اهمیت و اعتبار ویژه‌ای برخوردار است.

آن‌ها با تلاش‌های خستگی‌ناپذیر بی‌وقفه و عشق ورزیدن به خانواده، نه تنها سنت‌ها را حفظ می‌کنند، بلکه نسل‌های  آینده را نیز با هویت پویا و فرهنگ غنی خود آشنا می‌سازند.

 شب یلدا، در قالب نمادی از این تلاش‌ها، فرصتی شایسته است تا همگان با ماحصل این زحمات بی‌چشمداشت آشناشده و از آن‌ها بهره‌برداری کارآمدی کنند.

زهرا سعادت