بار سنگین تامین معاش بر دوش زنان سرپرست خانوار

زنان سرپرست خانوار در کنج آرام خانه‌هایشان مسئولیتی سنگین را بر عهده دارند که اغلب به دلیل شرایط دشوار زندگی نمی‌توانند این مسئولیت را به خوبی انجام دهند.

آنها قبل از طلوع خورشید بیدار می‌شوند، پر از اضطراب هستند و درحالی که با فشارهای سنگین اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، هزینه‌های خانواده را تأمین می‌کنند. آغاز هر روز شاهدی بر انعطاف‌پذیری آنهاست اما در باطن همه این‌ها تنهایی عمیقی پنهان است، میلی دردناک برای حمایت و درک شدن.

همان‌طور که آنها چندین نقش را بر عهده دارند، رویاهای خودشان اغلب نادیده گرفته می‌شود و نیازهای فوری کسانی که دوست‌شان دارند، این آرزوها را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. قدرت آنها انقلابی آرام در زندگی است، عشقی شدید که عزم آنها را برای تغییر شرایط زندگی تقویت می‌کند، با این وجود با اندوهی پنهانی همراه است که در سایه زندگی روزمره آنها خود را پنهان کرده است.

اخیرا بهزیستی اعلام کرد که تعداد زنان سرپرست خانوار به ۴۰۰ هزار نفر رسیده است. خبری که با توجه به آسیب‌پذیری و مشکلات این گروه از زنان، بار دیگر اهمیت مسئولیت‌ نهادهای مرتبط با این حوزه و استفاده از برنامه‌های عملی و کارآمد را نشان می‌دهد.

بار سنگین تامین مخارج زندگی بر دوش زنان سرپرست خانوار

اگر به مشکلات زنان سرپرست خانوار توجه کنیم، قطعا یکی از اولین مشکلات فشار اقتصادی است، چراکه در حال حاضر بسیاری از زنان سرپرست خانوار با مشکلات مالی قابل‌توجهی دست و پنجه نرم می‌کنند. آنها اغلب تنها نان‌آور خانواده هستند و در بیشتر موارد کمتر از مردان درآمد دارند که می‌تواند باعث فقر و بی‌ثباتی اقتصادی برای آن‌ها شود.

گزارش‌های رسمی در مورد وضعیت خانوارهای معمولی دارای سرپرست زن نشان می‌دهد که جمعیت فعال زنان سرپرست خانوار در سال‌های ۹۰ تا ۹۸ از ۳۵۶هزار و ۱۱۷نفر به ۴۳۹هزار و ۹۸۵ نفر افزایش پیدا کرده که نشان‌دهنده افزایش ۲۳.۶درصدی است. از سوی دیگر جمعیت شاغل زنان سرپرست خانوار در این سال‌ها از ۳۳۹ هزار و ۲۸۴ نفر به ۴۱۷ هزار و ۵۶۶ نفر رسیده که به معنای افزایش ۲۳.۱درصدی است. همچنین درسال ۹۸نرخ مشارکت اقتصادی برای بانوان سرپرست خانوار ۱۲.۵درصد و برای زنان خودسرپرست معادل ۸.۸درصد بوده است. علاوه بر این نرخ بیکاری برای بانوان سرپرست خانوار ۵.۱درصد و برای زنان خودسرپرست ۶.۵درصد تخمین زده شده است.

نگاه تشریفاتی به مسائل زنان

با توجه به این‌که بررسی این موضوع به رویکردی چندجانبه ازجمله حمایت جامعه، افزایش آگاهی از مشکلات زنان سرپرست خانوار و تغییر سیاست نیاز دارد، توانمندسازی زنان از طریق دسترسی به فرصت‌های اقتصادی و مراقبت‌های بهداشتی و آموزش می‌تواند در کاهش بخشی از درد و رنج این گروه از زنان موثر باشد.

توران ولی‌مرادی، مدیر شورای همکاری‌های زنان و مدیر شبکه ایران زنان با بیان این‌که موضوع زنان و خانواده در کشور ما بدون سرپرست و متولی است، می‌گوید: بررسی هر موضوع در حوزه بانوان سرپرست خانوار برای بهبود و پیشگیری از آسیب‌ها در آینده، به برنامه‌ریزی دقیق و اجرای پروژه‌های کارآمد نیاز دارد تا هم مشکلات برطرف شود و هم از مشکلات آینده پیشگیری شود.

وی ادامه می‌دهد: در حال‌حاضر نگاه به مسائل و مشکلات زنان در سطح ملی ایراداتی دارد و موضوع تنها نقش‌آفرینی بانوان در پست‌های عالی کشور نیست؛ چراکه زنان در طول سال‌های پس از انقلاب اسلامی توانمند شده‌اند و تحصیلات عالیه کسب کرده‌اند. از نظر فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی رشد قابل‌توجهی داشته‌ا‌ند، با این وجود همچنان نگاه دولت و مجلس در تدوین و اجرای سیاست‌های حمایتی به زنان تشریفاتی است.

این فعال زنان با اشاره به توانمندسازی زنان بیان می‌کند: این مفهوم به این معنا است که فرد بتواند نیازهای خود را برطرف کند و از پس خود بربیاید، بنابراین ما نباید با کلمات بازی کنیم تا ناتوانی خود را پوشش دهیم. در حال حاضر افراد در اقشار مختلف و با شرایط متفاوت قرار دارند و توانمندسازی به این معناست که فرد با امکاناتی که دارد، توانایی مدیریت خود را داشته باشد.

وی می‌گوید: قصور اصلی در همه دولت‌ها از معاونت زنان ریاست‌جمهوری است، چرا که تجربه در طول این سال‌ها نشان داده است که دغدغه این معاونت تهیه برنامه برای اقدام و عمل نیست و تنها دغدغه ارائه گزارش دارند.

وی ابراز امیدواری کرد که معاونت زنان در دولت چهاردهم پا را از شعار فراتر گذاشته و اقدامی عملی انجام دهد.

جام جم