نام کاربری یا نشانی ایمیل
رمز عبور
مرا به خاطر بسپار
سازوکار بارداری که با یک تخمک لقاح یافته در رحم مادر شروع شده، در حالت نرمال به دیواره رحم متصل می‌شود. اما در بارداری خارج رحمی، رشد تخمک جایی خارج از حفره رحم به لانه‌گزینی و رشد خواهد پرداخت.
بارداری خارج رحمی در بیشتر مواقع، در لوله فالوپ که راه ارتباطی بین تخمدان و رحم است و تخمک در آن حرکت می‌کند رخ‌داده و به آن بارداری لوله‌ای نیز گفته می‌شود.
گاهی هم در سایر نقاط بدن مانند: تخمدان، حفره شکمی یا بخش پایینی رحم یا گردن رحم، بارداری خارج رحمی رخ می‌دهد.
در این نوع از حاملگی که به‌صورت طبیعی پیش نرفته، تخمک لقاح یافته دوام نمی‌آورد و بافت تشکیل شده اگر بدون درمان رها شود، ممکن است باعث خونریزی‌های مرگبار شود.
علائم بارداری خارج رحمی
ممکن است مادر در ابتدا، متوجه هیچ‌گونه علامتی نشده وبا وجود علائم ابتدایی علائم بارداری خارج از رحم همچون فقدان قاعدگی، تحریک‌پذیری سینه‌ها یا تهوع بیشتر، بارداری توسط پزشک و در آزمایش‌ها مشخص می‌گردد.
امکان دارد نتیجه تست بارداری در این شرایط مثبت باشد، ولی به طور طبیعی میتواند ادامه پیدا کند. علائم و نشانه‌ها زمانی که تخمک لقاح یافته در مکان نامناسب رشد کند، قابل‌توجه‌تر خواهند بود.
علائم اولیه بارداری خارج رحمی
نشانه‌های اولیه بارداری خارج رحمی، اغلب خونریزی سبک از واژن و درد پهلو و لگن است. در صورت نشت خون از لوله فالوپ، امکان دچارشدن درد شانه یا نیاز فوری به دفع مدفوع در فرد پدید می‌آید.
علائم اختصاصی بارداری خارج رحمی بستگی به جایی که خون جمع شده، نوعی از رشته‌های عصبی که تحریک شده‌اند دارد.
علائم اورژانسی بارداری خارج رحمی
با رشد تخمک لقاح یافته در لوله فالوپ، میتواند باعث پاره شدن این لوله‌های رحمی شده و احتمال خونریزی شدید شکمی وجود دارد. علائم اورژانسی‌تر، شامل سبکی سر قابل‌توجه، از حال رفتن، غش و شوک است.
دلیل حاملگی خارج رحمی
بارداری لوله‌ای، زمانی که تخمک لقاح یافته به دلیل آسیب در اثر عفونت لگن یا تغییر شکل و ساختار لوله فالوپ در میانه مسیر خود به سمت رحم گرفتار می‌شود، رخ می‌دهد.
چه افرادی بیشتر درگیر حاملگی خارج از رحم می‌شوند؟
به دلیل دارابودن شرایط خاص مادرزادی برخی بانوان، بیشتر در معرض سقط‌جنین و حاملگی خارج از رحم قرار دارند.
عوامل افزایش‌دهنده خطر بروز این نوع حاملگی عبارت‌اند از:
عوارض و خطرات ناشی از بارداری خارج رحمی
پاره شدن لوله‌های رحمی، از عوارض این نوع بارداری بوده که در صورت عدم درمان لوله‌های فالوپ آسیب‌دیده، یک خونریزی شدید رخ خواهد داد که سلامت و زندگی فرد را تهدید نموده و همچنین، امکان کاهش شانس باروری فرد در آینده وجود دارد.
پیشگیری از بارداری‌های خارج رحمی چگونه ممکن است؟
برای جلوگیری از این نوع بارداری راهی وجود نداشته، اما اقدامات زیر موجب کاهش خطر بروز آن خواهد بود:
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اقدامات درمانی سریع‌تر، در صورت داشتن هرگونه علائم و نشانه‌های اولیه بارداری خارج رحمی باید آغاز شود. این علائم و نشانه‌های اولیه عبارت‌اند از:
*درد شدید شکم، پهلو یا لگن به همراه خونریزی واژن
*سبکی سر یا از حال رفتن
* درد شانه
لازم به ذکر است در حاملگی خارج از رحم، امکان سقط‌جنین وجود ندارد.
پزشک چه کاری انجام می‌دهد؟
پزشک با بررسی علائم فرد و سابقه پزشکی او، در صورت عدم نیاز به انجام اقدامات سریع درمانی یا تأییدنشدن بارداری خارج رحمی، سؤالات زیادی در مورد چرخه قاعدگی، باروری و وضعیت کلی سلامتی از بیمار می‌پرسد.
تشخیص بارداری خارج رحمی
برای تشخیص نواحی درد، تحریک‌پذیری و یا وجود توده در لوله فالوپ و تخمدان، معاینه لگن کمک‌کننده بوده، اما پزشک قادر به تشخیص بارداری خارج رحمی نبوده و نیاز به آزمایش خون و سونوگرافی وجود دارد.
آزمایش حاملگی
آزمایش خون، آزمایش BhCG یا همان گونادوتروپین جفتی انسان که در دوران بارداری در خون افزایش پیدا می‌کند، برای تأیید حاملگی تجویز می‌شود.
سونوگرافی
برای مشاهده مکان دقیق بارداری توسط دکتر حاملگی خارج از رحم، سونوگرافی از طریق واژن یا ترانس واژینال که برای تولید تصاویر دقیقی از رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ از امواج صوتی استفاده کرده و بعد تصاویر را به یک مانیتور می‌فرستد، انجام می‌شود.
در سونوگرافی شکمی که برای تأیید بارداری یا ارزیابی خونریزی داخلی استفاده می‌شود، پروب روی شکم فرد حرکت داده می‌شود.
دیگر آزمایش‌های خون
برای بررسی کم‌خونی و یا دیگر علائم ازدست‌دادن خون، یک آزمایش خون کامل گرفته می‌شود. در صورت تأیید بارداری خارج رحمی فرد، لزوم تعیین گروه خونی او برای تأیید نیاز به پیوند خون وجود دارد.
درمان بارداری خارج رحمی
تخمک لقاح یافته قادر به رشد طبیعی بیرون از رحم نبوده و لازم است که بافت ایجاد شده حاصل از بارداری خارج رحمی، برای پیشگیری از عوارض و مشکلات مرگبار از بدن خارج شود.
درمان باتوجه‌به علائم فرد و زمان تشخیص نوع حاملگی، توسط دارو، جراحی لاپاراسکوپی یا جراحی شکمی انجام می‌گیرد.
درمان دارویی حاملگی خارج رحمی
معمولاً این نوع بارداری در مراحل ابتدایی بدون خونریزی غیرقابل‌کنترل با تجویز دارویی به نام متوترکسات که جلوی رشد سلولی را گرفته و سلول‌های جدید ایجاد شده را حل می‌کند، انجام می‌گیرد.
در صورت تأیید بارداری خارج رحمی، این دارو به‌صورت تزریقی به فرد داده می‌شود.
پزشک برای بررسی مؤثربودن درمان بعد از تزریق دارو، یک آزمایش خون گونادوتروپین جفتی انسان تجویز نموده و نتیجه این آزمایش مشخص می‌کند که آیا فرد به داروی بیشتری نیاز دارد یا خیر.
بارداری خارج از رحم و لاپاراسکوپی درمانی
برای درمان برخی از بارداری‌های خارج رحمی، سالپنژکتومی (salpingectomy) و سالپنژستومی (Salpingostomy)، با یک برش کوچک در شکم در نزدیکی ناف و یک لوله باریک که سر آن به دوربین و نور مجهز شده برای دیدن داخل لوله‌های رحمی، استفاده می‌شود.
در سالپنژستومی، پس از خارج نمودن محصولات بارداری، لوله به حال خود رها می‌شود تا به‌خودی‌خود التیام پیدا کند. در سالپنژکتومی، محصولات ناشی از بارداری خارج رحمی و لوله فالوپ، با هم از بدن خارج می‌شوند.
برای تعیین نوع روش، به مقدار خونریزی و آسیب وارد شده و مقدار پارگی لوله، همچنین ساختار طبیعی لوله فالوپ با نشانه‌های آسیب قبلی در آن، دقت می‌شود.
جراحی اورژانسی برای درمان بارداری خارج رحمی
نیاز به جراحی اورژانسی در صورت خونریزی شدید، به روش لاپاراسکوپی رحم و تخمدان یا از طریق ایجاد شکاف در شکم یا لاپاراتومی وجود دارد.
امکان حفظ لوله فالوپ در برخی از موارد وجود داشته، اما در صورت پارگی لوله فالوپ، باید به‌صورت کلی از بدن خارج شود.
مراقبت‌های بعد از حاملگی خارج رحمی
حتی در صورت بارداری کوتاه، ازدست‌دادن بارداری اثرات بد و ویرانگری روی فرد خواهد داشت.
برای هضم و پذیرش موضوع و سوگواری، باید به خود زمانی داده و با صحبت در مورد احساسات، به خود اجازه دهند به‌صورت کامل آنها را تجربه کنند.
کمک‌گرفتن از شریک زندگی، دوست یا یکی از اعضای خانواده یا شرکت در گروه‌های حمایتی و جلسات تراپی با حضور روان‌شناس، تا حدود زیادی کمک‌کننده خواهد بود.
بسیاری از زنان درگیر با بارداری خارج رحمی، امکان بارداری‌های سالم و بدون مشکلی در آینده خواهند داشت.
به دلیل وجود دو لوله فالوپ به‌صورت طبیعی در بدن زنان، در صورت آسیب یا برداشته‌شدن یکی از آنها، تخمک با اسپرم در لوله دیگر برخورد کرده و پس از لقاح، به سمت رحم حرکت خواهد کرد.
در صورت آسیب هر دو لوله فالوپ و خروج از بدن، می‌توان از روش لقاح خارج رحمی که تخمک‌های بالغ در آزمایشگاه بارور و لقاح داده شده و سپس درون رحم لانه‌گزینی خواهند شد، استفاده کرد.
بالارفتن ریسک حاملگی خارج از رحم
اگر فرد تجربه بیشتر از یک بارداری خارج رحمی را داشته باشد، شانس تکرار دوباره آن افزایش پیدا کرده و برای بارداری مجدد، باید تحت‌نظر پزشک با تجویز آزمایش خون و سونوگرافی، بروز این نوع بارداری را در مراحل اولیه تشخیص داد.
دکتر دکتر
گفتگوی جهانبانو با بانوان حاضر در مسیر مشایه
آشنایی با اولین موکب بین المللی زنانه
جملات کوتاه برای تشکر از بانوان خادم عراقی
چند توصیه برای مادران جهت در پیادهروی اربعین
به پاس ۱۰۰۰ روز خدمت
جریان مقاومت، جریانی است که باید همچنان خون تازه در آن دمیده شود
سختترین و سوزناکترین درد بشر، درد فراق است
مردم خوب میدانند چه کسی خدمتگزارشان است
یادبود بانوان آمل برای شهید رئیسی و شهدای خدمت