اثرات فضای سایبر بر زنان بیشتر است

به‌طور کلی، مردان به‌عنوان مخاطبان اصلی آمارسازی‌های رسانه‌ای شناخته می‌شوند، در حالی که زنان بیشتر تحت تأثیر تحریک‌های چندرسانه‌ای در موضوعات مختلف قرار دارند. به همین دلیل، آسیب‌های روحی و روانی در زنانی که به‌طور مداوم از فضای سایبر استفاده می‌کنند، بیشتر مشاهده می‌شود.

طبق گزارش‌های جامعه‌شناختی درباره تأثیرات متقابل زنان و فضای سایبر در کشورهای مختلف از جمله ایران، مشخص شده است که این تأثیرات در زنان از شدت و عمق بیشتری نسبت به مردان برخوردار است. به این معنا که محتوای تولیدشده توسط زنان معمولاً بیننده و مخاطب بیشتری جذب می‌کند و اثرات آن نیز به‌وضوح بیشتر است. همچنین، عمق تأثیرگذاری القائات فضای سایبر بر زنان و دختران قابل مشاهده‌تر است. مطالعات پیشین در زمینه تفاوت تأثیرپذیری زنان در حوزه مد و لباس نسبت به مردان این واقعیت را تأیید می‌کند.

بررسی‌های جدیدتر به‌ویژه در گروه سنی نوجوان نشان می‌دهد که تأثیر فضای سایبر بر زنان و دختران تنها محدود به الگوهای پوشش و آرایش نیست و موضوعات گسترده‌تری مانند سبک زندگی، ظواهر اجتماعی، الگوی پوشش و لباس، تغذیه و تفریحات را نیز شامل می‌شود.

محمدعلی شکوهیان‌راد، پژوهشگر و نویسنده در حوزه مطالعات سایبرنتیک، درباره دلایل تأثیرپذیری بیشتر زنان نسبت به مردان از فضای سایبر، او بیان می‌کند که زنان به دلیل بُعد احساسی عمیق‌تر خود، سریع‌تر تحت تأثیر محتوای رسانه‌ای قرار می‌گیرند.

 این موضوع به آنها اجازه می‌دهد تا واکنش‌های همراستا با محتوای ارائه‌شده را به‌سرعت نشان دهند. به‌عنوان مثال، مادران معمولاً نگرانی بیشتری نسبت به وضعیت فرزندان خود دارند و معلمان زن نیز دغدغه بیشتری برای تحصیل دانش‌آموزان نشان می‌دهند. این تمایزها ریشه در ویژگی‌های ذاتی دو جنس دارد.

تفاوت نوع تأثیرپذیری مردان و زنان از فضای سایبر نیز به مفهوم «کشش جنسیتی» مربوط می‌شود. مردان معمولاً نسبت به موضوعات اقتصادی که بر معیشت تأثیر دارد، حساس‌تر هستند، در حالی که زنان به موضوعات مربوط به سبک زندگی و روابط اجتماعی بیشتر توجه می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود که محتواهای مرتبط با زنان در فضای سایبر بیشتر تولید و منتشر شود.

تأثیرپذیری زنان از فضای سایبر می‌تواند فشار روانی زیادی به آنها وارد کند. فضای سایبر به‌طور کلی به ایجاد و تثبیت جامعه‌سازی بر اساس جریان اطلاعات کمک می‌کند، اما نگاه لیبرالی به این فضا می‌تواند موجب سلب اختیار افراد در تفکر و تحلیل شود. این مسئله به‌ویژه برای زنان که بیشتر تحت تأثیر احساسات هستند، مشکلات بیشتری به همراه دارد.

برای حضور در فضای سایبر و اجتناب از تأثیرات منفی آن، ضروری است که مفهوم حکمرانی سایبری به‌خوبی شناخته شود و اصول و مؤلفه‌های آن بر فضای سایبر کشور حاکم باشد. کشورهایی که در این زمینه موفق بوده‌اند، نظامات جامعی را برای مدیریت این فضا طراحی کرده‌اند.

با توجه به نقش محوری زنان در خانواده و جامعه، تأثیرپذیری آنها از فضای سایبر می‌تواند بر سایر اعضای خانواده نیز تأثیر بگذارد. بنابراین، مدیریت این فضا نیازمند توجه ویژه به سلامت روحی و روانی زنان و دختران است. اگر مسئولان به این مسئله توجه کنند، می‌توانند بسیاری از مشکلات فعلی را حل کنند و از تهدیدات فضای سایبر جلوگیری نمایند.

بسیج